محمد جواد جعفری - Shahid Beheshti University of Medical Sciences
حسن اصیلیان مهابادی - Tarbiat Modares University
غلام حیدر تیموری - shahid beheshti university of medical sciences
سهیلا خداکریم - Shahid Beheshti University of Medical Sciences

مقدمه: در بسیاری از محیط­های صنعتی و معدنی، استرس گرمایی علاوه بر ایجاد عوارض و بیماری باعث کاهش بهره­وری، روحیه ضعیف و افزایش هزینه و حوادث می­شود. برای ارزیابی میزان تنش­های گرمایی شاخص­های تنش گرمایی توسعه یافته­اند. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی تنش گرمایی و بررسی ارتباط بین شاخص­ ESI و پارامترهای فیزیولوژیکی بدن کارگران در یک معدن روباز می­باشد. روش بررسی: این مطالعه مقطعی بر روی۱۲۰ نفر نمونه مرد سالم شاغل در یک معدن روباز در تابستان ۱۳۹۳ انجام گرفت. دمای پرده صماخ و دمای پوست با استفاده از دستگاه ترمومتر دیجیتالی مدل FT۷۰ ساخت شرکت بروئر کشور آلمان اندازه­گیری شد. ضربان قلب و فشار خون با استفاده از دستگاه دیجیتال Emsig (مدل BO۲۶) ساخت کشور تایوان اندازه­گیری شد. کلیه متغیرهای محیطی به طور همزمان با پارامترهای فیزیولوژیکی در حین استراحت و کار اندازه­گیری و ثبت شدند. شاخص ESI با استفاده از فرمول محاسبه گردید. در نهایت از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی استفاده شد. نتایج: میانگین شاخص ESI محاسبه شده برای افراد oC۲۳/۲۹ بدست آمد، واحدهای حفاری و حمل­و­نقل بیشترین و کمترین میزان شاخص ESI را دارا بودند (به ترتیب oC۴۵/۳۰ و oC۰۳/۲۸). نتایج نشان داد که میزان همبستگی شاخص ESI با پارامترهای فیزیولوژیکی مورد مطالعه معنادار می­باشد (۰۱/۰P<). ضریب همبستگی پیرسون بین شاخص ESI با دمای پرده صماخ، دمای پوست، ضربان قلب، فشار سیستولیک و دیاستولیک خون به ترتیب مساوی ۶۱۴/۰، ۵۰۷/۰، ۴۸۲/۰، ۳۵۵/۰ و ۲۴۷/۰ بدست آمد. بیشترین همبستگی مربوط به دمای عمقی (پرده صماخ) با مقدار ۶۱۴/۰ بود. نتیجه­ گیری: میزان استرس حرارتی در محیط­های کاری معدن بالا بود و کارگران واحد حفاری با شرایط استرس حرارتی بالاتری مواجه بودند و شاخص ESI تا حدودی ارتباط قابل قبولی با پارامترهای فیزیولوژیکی در محیط­ کاری مانند معادن روباز نشان داد. انجام مطالعات بیشتر بر روی شاخص ESI در شرایط کاری و دمایی مختلف به توسعه این شاخص منجر خواهد شد.

Environmental stress index, physiological parameters, open-pit mine, شاخص ESI, پارامترهای فیزیولوژیکی, معدن روباز