حسن رجبی - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت حرفه ای ، مرکز رشد فناوری سلامت، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد
فرهاد فروهر مجد - دکترای بهداشت حرفه ای، گروه مهندسی بهداشت حرفه ای ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
عباسعلی رجبی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت محیط زیست، واحد علوم تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی تهران
محمد زیندینی - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
یاسر جلیل پور - کارشناس بهداشت حرفه ای ، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد

مقدمه: ارتعاش بدن بویژه ارتعاش دست – بازو، یک فاکتور کلیدی در ایجاد عدم آسایش راننده است که می تواند مقدمه ایجاد بیماری های شغلی مرتبط و حوادث رانندگی باشد. در این مطالعه تاثیر سیستم هیدرولیک فرمان بر ارتعاشات منتقله به دست و بازوی راننده بررسی شده است. روش بررسی: این مطالعه مقطعی به روش نمونه گیری آسان، در دو گروه خودروی کاملا همسان (۱۵ خودرو با فرمان هیدرولیک و ۱۵ خودرو غیرهیدرولیک) انجام شد. اندازه گیری ارتعاش فرمان در سه محور و در سه حالت معین حرکت خودرو با استفاده از دستگاه ارتعاش سنج Bruel & Kjaer- ۲۲۳۱ انجام شد. نتایج با کمک نرم افزار SPSS و آزمون های تی و آنالیز واریانس دو طرفه تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: محور شتاب موثر برتر در دو نوع خودرو و در سه حالت اندازه گیری، محور Y به دست آمد . مقایسه نتایج با استاندارد ۴ ساعته نشان داد در تمامی موقعیت های اندازه گیری شده شتاب موثر (rms) کمتر از حدود مجاز مواجهه و حدود است ( ۰۵/۰P<) ولی در مقایسه با مقادیر استاندارد ۸ و ۱۶ ساعته تعدادی از موقعیت ها بیش از حدود مجاز و مراقبت ( ۰۵/۰P<) و تعدادی نیز دارای اختلاف معنی داری نبودند( ۰۵/۰P≥) آنالیز واریانس دو طرفه نشان داد متغیرهای سیستم فرمان، سرعت و دنده، به تنهایی ، همزمان و با اثر مشترک بر میزان ارتعاش منتقله به دست – بازوی راننده موثرند ( ۰۵/۰P<). نتیجه گیری: برخلاف ارتعاش تمام بدن که محور برتر شتاب ، محور Z است، در ارتعاشات فرمان، محور برتر ، محور Y می باشد و فرمان های هیدرولیک می توانند به نحو موثری از انتقال ارتعاشات را به دست و بازوی راننده جاوگیری کنند و در خودروهای فاقد فرمان هیدرولیک کاهش ساعات کار می تواند به عنوان یک ابزار مدیریتی مفید مد نظر قرار گیرد.

hand-arm vibration, steering wheel, hydraulic, ارتعاش دست – بازو, فرمان خودرو, هیدرولیک