محسن علی آبادی - دانشگاه علوم پزشکی همدان
محمد جهانگیری - دانشگاه علوم پزشکی همدان
مازیار ارسی - دانشگاه علوم پزشکی همدان
مهدی جلالی - دانشگاه علوم پزشکی همدان

مقدمه: مواجهه با دمای بالا در بین کارگران شاغل در محیط های گرم از جمله نانوایی ها شایع بوده و می تواند باعث ایجاد اثرات نامطلوب فیزیولوژیکی متعددی گردد. این مطالعه با هدف تعیین میزان استرس گرمایی و پاسخ فیزیولوژیکی مرتبط با آن در کارگران شاغل در نانوایی های شهر اراک انجام پذیرفت. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی ۱۲۶ نفر از کارگران شاغل در ۶۳ نانوایی شهر اراک مورد ارزیابی قرار گرفتند. ارزیابی مواجهه کارگران با استرس گرمایی بر مبنای شاخص WBGT در گرم ترین نقاط نانوایی و ارزیابی پاسخ فیزیولوژیکی وارده بر بدن شاغلین بر مبنای دمای زیرزبانی انجام پذیرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS۱۶ مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میزان مواجهه کارگران با استرس گرمایی بر مبنای شاخص WBGT و میزان تنش گرمایی کارگران بر مبنای شاخص دمای زیرزبانی به ترتیب در ۷۶% و ۴۸% موارد از حد مجاز توصیه شده کشوری بالاتر تعیین گردید. نتایج نشان داد که اختلاف معناداری بین میزان شاخص WBGT در نانوایی های با پخت تنوری و ماشینی دستی وجود دارد(۰۰۱/۰P<). همچنین اختلاف معناداری نیز بین دمای زیرزبانی افراد شاغل در این دو نوع تکنولوژی پخت مشاهده گردید (۰۰۱/۰P<). نتیجه گیری: استرس حرارتی و تنش حرارتی ناشی از آن در شاغلین نانوایی های با پخت تنوری نسبت به پخت ماشینی دستی بالاتر تعیین گردید. در نتیجه استفاده از تکنولوژی پخت ماشینی می تواند به عنوان یک راهکار کنترلی مناسب مورد بررسی قرار گیرد. همچنین ارتباط نسبتا بالای شاخص استرس حرارتی (WBGT) با شاخص فیزیولوژیک دمای زیرزبانی نشان دهنده مناسب بودن این شاخص در ارزیابی استرس گرمای محیطی در نانوایی ها می باشد.

Heat Stress, Heat Strain, Traditional and Mechanized Bakeries, Sublingual Temperature, WBGT Index, استرس گرمایی, استرین گرمایی, نانوایی سنتی و ماشینی, دمای زیرزبانی, شاخص WBGT