محمدعلی وحدانی منش - Kerman University of Medical Sciences
وحیده ابوالحسن ن‍ژاد - Environment Health Research Center, Birjand University of Medical Sciences
نرگس معاشری - Environment Health Research Center, Birjand University of Medical Sciences
دامون کتابی یزدی - Shahid Sadoughi University,Yazd

چکیده مقدمه: مطالعات اپیدمیولوژیک متعددی مسمومیت کبدی در نتیجه مواجهه مزمن با حلال های آلی آروماتیک و تاثیر آنها بر ترانس آمینازهای کبدی را نشان می دهند. در این مطالعه اثر مداخله ای تغذیه با شیر بر سطح آنزیم های کبدی کارگران یک صنعت رنگ سازی مورد ارزیابی قرار گرفته است. روش بررسی: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی قبل و بعد بوده و تعداد ۱۶۲ نفر از کارگران یک صنعت رنگ سازی که در مواجهه مزمن با حلال های آلی آروماتیک بنزن، تولوئن و زایلن بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات دموگرافیک با استفاده از پرسشنامه جمع آوری و سطح آنزیم های کبدی ALT وAST با انجام آزمایش خون در کارگران مورد مطالعه، اندازه گیری گردید. تغذیه ۲۰۰ میلی لیتر شیر به صورت روزانه برای کارگران به عنوان عامل مداخله آغاز و پس از یک سال مجددا سطح آنزیم های کبدی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: میانگین سنی افراد مورد پژوهش، ۸۴/۸±۵/۳۱ سال و میانگین شاخص توده بدنی، ۰۴/۳±۲۴ کیلوگرم بر مترمربع بود. سنجش میزان تراکم حلال های آلی آروماتیک در هوای سالن تولید رنگ نشان داد که کارگران با این حلال ها در سطح بیش از حد مجاز مواجهه دارند. سطح آنزیم های کبدی کارگران مورد مطالعه بعد از یک سال مصرف ۲۰۰ میلی لیتر شیر به صورت روزانه به طور معنی داری (۰۰۱/۰ P) کاهش یافت. نتیجه گیری: با توجه به این که مصرف شیر در کاهش سطح آنزیم های کبدی کارگرانی که به صورت مزمن در معرض حلال های آلی آروماتیک بوده اند تاثیرگذار بوده، بنابراین مصرف شیر می تواند نقش موثری در جلوگیری از بروز یا کاهش ضایعات کبدی افراد در معرض خطر داشته باشد.

Liver enzymes, Paint manufacturing industry, Milk drinking, آنزیم های کبدی، صنعت رنگ سازی، تغذیه با شیر