کیومرث سبحانی - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی کرمانشاه
علی دودمان کوشکی - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی کرمانشاه
علی سلیمی - استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی کرمانشاه

از مهمترین روش های شناخت معنای واژه در زبان، ا ستفاده و کمک گیری از هم نشینان و جانشینان آن واژه است؛ دانش معناشناسی با توجه به روابط هم نشینی و ج انشینی می تواند دیدگاه قرآن را درباره مفاهیم عقلی دین تبیین کند و تا حد زیادی از خود رای ها و اعمال نظرهای جانبدارانه جلوگیری نماید. از دیدگاه لغت شناسان، ظلم قرار دادن چیزی در غیر جایگاه خوشی است؛ اما واژه ظلم در فرهنگ قرا« با توجه به همنشین شدن با کلمات دیگر، گسترده معنایی وسیعی یافته، و کاربردها و مصداق های گوناگونی به خود گرفته است این مقاله، سعی بر آن دارد که با بهره گیری از اصول کلی معناشناسی و به ویژه با استفاده از شناسایی هم نشینان و جانشینان واژه ظلم، و گستره معنایی آن در فرهنگ قرآنی، مفاهیم نو و ک ارآمد را استخراج و استنباط نماید و ارتباط معنایی آنها را دریابد و چرایی جانشینی این واژگاه را به جای ظلم بیان کند و چراغی روشن در فرا راه پژوهشگران علوم اسلامی فرا نهد، بنابراین از همنشینان ظلم به واژه های شرک، افتری، اعرض، صد و ار جانشینان آن به واژه های بغی، فسد وطغی و قسط توجه شده است. در نوشتار توصیفی- تحلیلی حاضر، ماده ای ظلم بر اساس رویکرد معناشناسی بر دو محور همنشینی و جانشینی مورد بررسی قرار گرفته و مولفه های معنایی آن بیان شده است.

قرآن، زبان شناسی، معناشناسی، ظلم، همنشینی و جانشینی