عباس رحمتی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، گروه معماری، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران
منوچهر فروتن - استادیار گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
سجاد موذن - استادیار گروه مرمت، دانشگاه صنعتی جندی شاپور، دزفول، ایران

سینما سازنده و رشد دهنده فرهنگ عمومی شهر است؛ اما متاسفانه در سینمای کشور با فضای های با کیفیت خیلی مواجه نیستیم و معمولا در سینمای ایران مکان مطرح نمی شود. اهمیت مکان سازی در سینماهای کشور از آن جهت دارای اهمیت و ضرورت می باشد که طبق نظریات روانشناسی محیط، می توان بیان کرد که کیفیات فضایی پیرامونی افراد موجب تفاوت در درک از عینیت های پیرامونی آن ا خواهد شد و این پدیده در هنگام تماشای فیلم که حس دیدن و شنیدن همزمان درگیر هستند ضروری جلوه می کند. در همین راستا، این پژوهش با مقایسه حس مکان در دو نمونه پردیس سینمایی ملت و سینما آزادی در بین شهروندان، قصد دارد سازوکار درک و ایجاد حس مکان در سینما توسط افراد را مورد بررسی قرار بدهد. با توجه به تفاوت در ساختار طراحی و همچنین موقعیت قرارگیری پردیس ملت و سینما آزادی در فضاهای شهری، به نظر می رسد این دو نمونه به نوعی نماینده دو گونه متفاوت از سینماهای کشور در فرایند مکان سازی برای تماشاچیان در سینماها باشند. نوع این تحقیق کاربردی است که رویکر کلی آن کمی و از حیث روش در دسته پیمایشی قرار می گیرد. به همین منظور با استفاده از پیمایش پرسشنامه ای بین ۱۰۵ شهروندان تهرانی به وسیله نرم افزار SPSS۱۹ این مهم بین دو نمونه ذکر شده انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که عوامل اثرگذار بر ایجاد حس مکان در سینما از منظر تماشاگران تا حد زیادی وابسته به سازه-های شکل گیری حس مکان هستند که آنها نیز از دو عامل موقعیت قرارگیری سیما در بافت شهر و فرم کالبدی سینما تاثیر می پذیرند.

سینما، حس مکان، معنا، ساختار فیزیکی، فعالیت