نقی عسگری - استادیار پژوهش گروه مدیریت و برنامه ریزی شهری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی

نوسازی بافت های فرسوده، از سال ۱۳۸۸ در شهر تهران با تهیه بسته های حمایتی شامل اعطاء تسهیلات ارزان قیمت و بدون سپرده وبخشودگی های عوارض، در کنار مجموعه ای از اقدامات هم راستا، از طریق دولت و شهرداری به صورت نسبتا منسجمی پیگیری شدهاست. این برنامه موجب افزایش در ساخت و سازها در محدوده های بافت فرسوده شده اما آیا به پایداری اجتماعی بیشتر محلاتشهری نیز منجر گردیده است؟ هدف این مطالعه، تعیین نتایج مستقیم و پیامدهای بلندمدت تر سیاست گذاری و برنامه ریزی بازآفرینیشهری در حوزه های اصلی پایداری اجتماعی در محلات نوسازی شده است. روش تحقیق از نوع ارزیابی به شیوه کمی و کیفی و بااستفاده از ابزارهای پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده و بررسی اسناد بوده است. حوزه زمانی ارزیابی از سال ۱۳۸۶ تا سال ۱۳۹۴ و حوزهمکانی آن محلات شمشیری و شبیری-جی شهر تهران است. از مجموع ۱۰۱ متغیر سنجش پایداری اجتماعی تعداد ۴۶ متغیر از طریقپرسشنامه (حجم نمونه ۳۷۷ نفر در محله شمشیری و ۳۷۵ در محله شبیری-جی از سرپرستان یا همسران ایشان)، ۱۴ متغیر از طریقمشاهده و ۳۷ متغیر از طریق مصاحبه و اسناد مورد بررسی قرار گرفت هاند. یافته های پژوهش نشان می دهد که در برخی از حوزه هابرنامه بازآفرینی، به پایداری بیشتر محلات و در اغلب حوزه ها به ناپایداری و یا عدم تاثیر در وضعیت اجتماعی محلات منجر شدهاست. همچنین با توجه به پیش بینی روندها، نتیجه گیری شد که در صورت تداوم نوسازی به شکل کنونی، تداوم ناپایداری ساختاجتماعی محلات فرسوده قابل پیش بینی است.

پایداری اجتماعی، بازآفرینی شهری، محلات تهران