مجتبی کوهساریان - کارشناسی فقه و مبانی حقوق حوزه سطح ۲، رامیان، ایران

در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ در مواد مختلفی، مباحث جرم شناختی و کیفر شناختی، قواعد و نظریات جدیدی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. از جمله ی این نظریات و رویکردها، استفاده از نظریه ی کیفرزدایی میباشد که در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در نهادهای مختلفی همچون عوامل سقوط مجازات من جمله قاعده ی درا، نسخ قانون، مرور زمان، گذشت شاکی، توبه، عفو و همچنین نهادهای دیگری از قبیل تعلیق اجرای مجازات، تعویق صدور حکم، آزادی مشروط، نظام نیمه آزادی و... از این نهادها به عنوان جلوههای کیفر زدایی استفاده گردیده است. کیفرزدایی در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ بر مبنای حذف کیفر و محدود کردن آن بنا نهاده شده است. کیفرزدایی را میتوان با نظریات مشابه دیگری همچون جرم زدایی و قضا زدایی و عدالت ترمیمی مورد مطالعه قرار داد که شباهت زیادی به یکدیگر دارند و این شباهت ها می تواند مبین تلاش جرم شناسان در از بین بردن کیفر و جرم در قرن حاضر باشد. با این حال، بنای قانونگذار در قوانین کیفری ایران براساس حذف کیفر در شرایط مقرر قانونی استوار است و با این حال، کیفر از نگاه موافقان کیفرزدایی امری ناپذیرفتنی و غیرقابل پذیرش می باشد. با این وجود میتوان بیان داشت که سیاست کیفری قانونگذار در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ بر مبنای کیفر زدایی بنا نهاده شده است و نهادهای مختلفی نیز در راستای تحقق این نظریه ی جرم شناسی بنا نهاده شده است.

کیفرزدایی، مجازات، توبه، عفو، گذشت شاکی، سقوط مجازات