پروانه خوری - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی

میتوان تصوف را به دو مقوله «تصوف عاشقانه» و «تصوف عارفانه» تقسیم نمود. اصولا اگر صوفی نتواند به مقام عارف و عرفان و عشق و عاشقی دست یابد و در مرحله زاهدانه و عابدانه که مقدمه رسیدن به وادی عشق و عرفانند، به معامله معنوی با خدا مشغول باشد، عنوان صوفی عابد و زاهد بر او برازنده است و همان بهتر که با خرقهپوشی وخانقاهگزینی و چلهنشینی، به ریاضت نفس خود بپردازد.از این صوفیگری به«تصوف عابدانه» یا «تصوف زاهدانه و عابدانه خانقاهی» نام می بریم. اما اگر صوفی و یا هر جوینده عرفان مرحله زهد و عبادت را به عنوان دو مقدمه اصلی عرفان طی کند(نه اینکه آنها را رها سازد و شریعت ظاهری را وداع گوید)و به مقام عارف و عرفان دست یابد، او دیگر توجهی به قالب صوفیانه و نمایش ظاهری نخواهد کرد. این همان است که از آن به«تصوف عاشقانه»و به تعبیر بهتر به «عرفان عاشقانه» تعبیر میکنیم.

تصوف، تصوف عاشقانه،تصوف عارفانه،عرفان، عشق