ناصر پویان فر - معاون هواشناسی استان یزد
غلامعلی مظفری - دانشیار گروه جغرافیا،دانشگاه یزد
کمال امیدوار - هیئت علمی دانشگاه یزد
احمد مزیدی - دانشیار گروه جغرافیا،دانشگاه یزد

پسته همانند بسیاری از درختان میوه مناطق نیمه گرمسیری در چرخه سالیانه خود به یک دوره سرما نیاز دارد تا بعد از مهیا شدن شرایط مناسب، شکوفایی طبیعی جوانه ها اتفاق افتد. مدل های مختلفی جهت محاسبه نیاز سرمایی پسته وجود دارد که مدل ساعت سرمایی ، یوتا و یوتا مثبت از مهم ترین این مدل ها می باشند. پهنه جغرافیایی مورد مطالعه دشت یزد- اردکان واقع در استان یزد می باشد. در این تحقیق با توجه به آزمون های آماری بر اساس متغیر های هواشناسی، مدل ساعت سرمایی جهت مدل سازی انتخاب گردید. برای انجام این تحقیق از داده های سه ساعته دمای ایستگاه سینوپتیک یزد طی دوره آماری ۱۳۹۶-۱۳۶۷ جهت مدل سازی و برآورد مجموع ساعات سرمایی ماهانه پسته استفاده گردید و از داده های روزانه دمای این ایستگاه طی دوره آماری ۲۰۰۵-۱۹۶۱ جهت مدل SDSM استفاده و از آمار ماهانه دمای سال های ۱۳۹۷- ۱۳۸۵ جهت ارزیابی داده های ریزمقیاس شده مدل CanESM۲ تحت سناریوهای مختلف RCP استفاده به عمل آمد و در نهایت مدل سازی برای سال های ۱۴۲۹-۱۴۰۰ انجام پذیرفت. یافته های پژوهش حاکی از این است که بین ساعات تجمعی ماهانه دماهای بین صفر تا ۲/۷ درجه سانتی گراد و پارامترهای دمایی ماهانه نظیرمیانگین حداقل دما، میانگین حداکثر دما و میانگین دمای ماهانه ، همبستگی معنی داری وجود دارد که در شرایط عدم دسترسی به داده های ساعتی دما ، برای مدل سازی و تعیین ساعات تجمعی ماهانه می توان از آن استفاده کرد. یافته های پژوهش نشان می دهد که نیاز سرمایی ارقام کله قوچی،اوحدی و احمد آقایی در سال های آتی تامین و ارقام اکبری و فندقی تامین نمی گردد.

پسته, تغییر اقلیم, نیاز سرمایی, SDSM, یزد