سلیمه رفائی - مدرس دانشگاه پیام نور

خانواده به عنوان محبوب ترین نهاد در نزد خداوند، در مکتب اسلام و قوانین موضوعه به رسمیت شناخته شده است و برای آن نظام عالی ترسیم شده است. ازآنجایی که این نهاد در جامعه نقش حیاتی و تاثیرگذار از خود برجای می گذارد، تفسیر قوانین آن هم نیاز به دقت فراوانی دارد. از این رو، علاوه بر رعایت شروط مربوط به تفسیر، همچنین نیز توجه به عرف معتبر، نکته دیگری که حائز اهمیت است، در نظر گرفتن اصول و قواعد حاکم خانواده است. این اصول معیار تمیز عرف معتبر از عرف نامعتبر و گاهی پدیدآورنده عرف است. تقریبا در سیستم حقوقی هر کشوری توجه به عرف ضروری است، چرا که عرف معقول و پسندیده از توقف و عقب ماندن حقوق جلوگیری می کند و آن را همواره با نیازهای مردم هماهنگ نگاه می دارد. با این دیدگاه خوب، نظام حقوقی ایران نیز به تبعیت از فقه امامیه، عرف نقش ویژه ای در تفسیر قوانین به ویژه در حوزه خانواده دارد. با ایجاد عقد نکاح صحیح، حقوق و تکالیفی بین زن و شوهر ایجاد می شود که رعایت آن در ثبات و استحکام نظام خانواده تاثیر اساسی دارد. بخشی از این حقوق و تکالیف مربوط به امور مالی و بخشی دیگر به امور غیرمالی و حمایت های امنیتی و حیثیتی مربوط می شود.

عرف، خانواده، شرع، قانون مدنی، تفسیر