مطالعه ساختار پلانکتونی دریاچه شهدای خلیج فارس (چیتگر تهران) با تاکید بر حفظ کیفیت آب و مدیریت و بهره برداری پایدار ازماهیان دریاچه

دریاچه چیتگر یا دریاچه شهدای خلیج فارس دریاچه ای مصنوعی است که در شمال غرب تهران و در منطقه ۲۲ شهرداری تهران واقع شده ، مساحت این دریاچه ۱۳۰ هکتار بوده که درشمال پارک جنگلی چیتگر قرار داشته و منبع اصلی تامین آب آن رودخانه کن می باشد. یکی از مهمترین فاکتورهای کیفیت آب مربوط به پلانکتون است. دراین راستا شناخت زیستی وغیر زیستی دریاچه و بررسی وضعیت اکولوژیک آن می تواند ابزاری مناسب برای مدیریت وبهره برداری پایدار با تاکید برحفظ کیفیت آب باشد. براساس مشخصات دریاچه پس از بازدید ۵ ایستگاه درپیکره آبی دریاچه تعیین شده که ازاعماق مختلف نمونه برداری شدند. نمونه برداری فیتوپلانکتون با استفاده از روتنر یک لیتری در لایه های سطح وعمقی و نمونه های زئوپلانکتونی نیزتوسط تور کمرشکن (Juday net)، به شکل کشش از نزدیک کف تا سطح یک نمونه برداشت شدند. نمونه ها بلافاصله با فرمالین به نسبت ۴ درصد فیکس و جهت بررسی کمی و کیفی به آزمایشگاه منتقل گردیدند. درآزمایشگاه نمونه ها بعداز تعیین حجم وهمگن کردن توسط پیپت به محفظه های ۵ میلی لیتری شمارش منتقل و بعد از زمان کافی جهت رسوب بوسیله میکروسکوپ اینورت شناسایی وشمارش شدند. در این بررسی تعداد ۳۶ جنس از ۶ شاخه فیتوپلانکتون در دریاچه شناسایی گردید، بیشترین جنسها متعلق به شاخه باسیلاریوفیتا با تعداد ۱۴ جنس و با میزان ۸۱ درصد ومیانگین فراوانی سالانه ۲۰۰۰۰۰۰ سلول در لیتر بوده است. در مطالعات زئوپلانکتونی تعداد ۳۷ جنس از ۸ شاخه زئوپلانکتونی شناسایی شد، بیشترین جمعیت متعلق به شاخه روتاتوریا با تعداد ۲۰ جنس و با میزان ۸۵ درصد و میانگین فراوانی سالانه ۶۱ عدددرلیتر می باشد. بطورکلی دریاچه چیتگرکمترین جمعیت پلانکتونی را درمقایسه با سایر دریاچه ها داشته از این رو درگروه دریاچه های الیگو- مزوتروف (تقریبا پاکیزه) با سطح تروفی بسیارکم قرار گرفته ولی امکان افزایش روند یوتریفیکاسیون درصورت عدم مدیریت وکنترل آبزیان این اکوسیستم وجود دارد.

Keywords:

دریاچه شهدای خلیج فارس (چیتگر تهران) , فیتوپلانکتون , زئوپلانکتون , ماهی , الیگو- مزوتروف