مسعود بهرامیان - دانشجوی دکترای تاریخ اسلام، دانشگاه پیام نور واحد بین الملل قشم
سپیده محمدبیگی - دانشجوی دکترای تاریخ اسلام، دانشگاه مذاهب اسلامی

خوارج نام فرقه ای است که در جنگ صفین بعد از ماجرای حکمیت شکل گرفت. اینان به داشتن روحیه هایی متناقض از دینداری مفرط تا قتل مخالفان بی گناه مشهور بودند. خوارج به گروه های متعددی تقسیم می شدند. افراطی ترین فرقه خوارج خوارج ازارقه بودند که بیشتر حامیان و سردسته های آن از قبیله بنی تمیم و موالی تشکیل می شد. آنان به قتل کودکان و زنان مخالفان خود معروف اند. این مقاله با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با طرح این سوال که چه متغییرهایی بر روحیه خشونت آمیز خوارج ازارقه تاثیرگذار بوده است. به بررسی آنان می پردازد. حاصل تحقیق حاکی از این است که سابقه بدویت و روحیه جنگاورانه آنان، جامعه ستیزی، محرومیت اقتصادی و رویکرد افراطی به دین بر روحیه و رفتار آن تاثیرگذار بود.

خوارج، ازارقه، جنگاوری، جامعه ستیزی، محرومیت اقتصادی، ایدئولوژی