عین اله حسامی - Assistant Professor، Department of Agronomy، Islamic Azad University، Shoushtar Branch، Shoushtar، Iran
محسن جهان - Associate Professor، Department of Agronomy and Plant Breeding، Faculty of Agriculture، Ferdowsi University of Mashhad، Mashhad، Iran
فرشاد ابراهیم پور - Associate Professor، Payame Noor University Tehran، Tehran، Iran

تنوع زیستی علف های هرز حاشیه مزارع به عنوان یک عامل تاثیر گذار در پراکندگی و توزیع مکانی آفات و همچنین می توانند به عنوان گیاهان تله و یا زیستگاه مناسبی برای حشرات مفید باشند و محصول اصلی را در برابر آفات حفاظت کنند. هدف از این تحقیق بررسی تغییرات تنوع زیستی علف های هرز حاشیه بوم نظام زراعی گندم که تحت تاثیر کاربرد علف کش ها قرارگرفت. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ۴ تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی شوشتر انجام گردید. تیمارها: آکسیال ۴۵۰ میلی لیتر در هکتار، آکسیال + لوگران اکسترا به ترتیب به میزان ۴۵۰ میلی لیتر و ۲۰۰ گرم در هکتار، آکسیال ۶۵۰ میلی لیتر در هکتار، آکسیال + لوگران اکسترا به ترتیب به میزان ۶۵۰ میلی لیتر و ۲۰۰ گرم در هکتار، تاپیک+ گرانستار به ترتیب به میزان ۱ لیتر و ۲۵ گرم در هکتار، آکسیال+ گرانستار به ترتیب به میزان ۴۵۰ میلی لیتر و ۲۵ گرم در هکتار، آکسیال+ گرانستار به ترتیب به میزان ۴۵۰ میلی لیتر و ۲۵ گرم در هکتار، تیماره با وجین و شاهد بدون وجین بود. نتایج نشان داد، تنوع زیستی علف های هرز در حاشیه با کمترین تراکم و وزن خشک علف هرز یونجه زرد یکساله (Melilotus officinalis L) در تیمار با کاربرد علف کش های آکسیال ۴۵۰ میلی لیتر+ لوگران اکسترا  ۲۰۰ گرم در هکتار و کمترین تراکم و وزن خشک علف هرز خردل وحشی (Sinapis arvensis L) در تیمار با کاربرد علف کش های آکسیال ۶۵۰ میلی لیتر+ لوگران اکسترا ۲۰۰ گرم در هکتار و کمترین تراکم و وزن خشک علف هرز یولاف وحشی(AvenaludovicianaL) در تیمار با کاربرد علف کش های آکسیال ۶۵۰ میلی لیتر+ لوگران اکسترا  ۲۰۰ گرم در هکتار مشاهده شد. بنابراین با کاربرد و افزایش تاثیر گذاری علف کش های آکسیال+ لوگران اکسترا، سبب کاهش تنوع زیستی علف های هرز در حاشیه بوم نظام زراعی نسبت به دیگر علف کش ها شد. بیشترین مقدار شاخص تنوع شانون-وینر بر اساس تراکم علف های هرز ( در ۰.۲۵ مترمربع) در تیمار با وجین ۰.۶۴۳ و کمترین آن در تیمار آکسیال ۶۵۰+ لوگران ۲۰۰ با ۰.۳۹۷ دیده شد. بنابراین با توجه به کاهش شاخص تنوع شانون-وینر و تراکم و وزن خشک علف های هرز، نگرانی های ویژه ای در کاهش تنوع زیستی گیاهی حاشیه بوم نظام های زراعی بدلیل مصرف علف کش های شیمیایی خواهیم داشت.

herbicide, Margin, weed, Density