علیرضا مشبکی - استادیار معماری، عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور تهران، ایران.
صدیقه معین مهر - استادیار معماری و عضو هیئتعلمی، دانشکده هنر و معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب، تهران، ایران

مسئولیت اجتماعی معمار، ابزار مهمی برای افزایش میزان دسترسی به سطوح آگاهی در جامعه به شمار می رود. موسسات آموزش عالی، مکانهای ایده آلی برای افزایش آگاهی متخصصان و سایر افراد جامعه به شمار می روند. از این رو، نیاز به توسعه ی شیوه های آموزش در دانشکدههای معماری وجود دارد. این مقاله مدلی برای آموزش )طراحی جهان شمول( در دانشکده های معماری را نشان می دهد. آموزش طراحی جهانشمول باید به شکل گیری موثر ارزش های معماران آتی کمک کرده و به از بین بردن موانع محیطی کمک کند؛ با این کار محیط هایی فراهممی شوند که از ابتدای فرآیند طراحی با درک جامع و پایدار طراح، به طور فراگیر طراحی می شود. هدف اصلی آن برآورده کردن نیاز به معمارانآگاه و مسئول و افراد آگاه در جامعه است. طراح )در مقیاس اجزاء و مبلمان(، معمار )در مقیاس ساخت بنا( و طراح شهر )در مقیاس شهری( هریک باید طیفی گسترده از کاربران را مدنظر قرار دهند. هدف دیگر این مقاله برانگیختن بحث و مناظره درباره آموزش طراحی جهان شمول درآموزش عالی است. این پژوهش ایده هایی را برای دانشکده ها و دانشگاه ها فراهم می کند تا با آن بتوانند دوره های طراحی جهان شمول راتنظیم کرده و مطالعات را به این شیوه منتشر نمایند. روش تحقیق این مقاله روش توصیفی- تحلیلی و متکی بر فن تحلیل محتواست که با رویکردکیفی مورد مطالعه قرارگرفته است. در انتها می توان گفت: از آنجایی که این حوزه همچنان در روند توسعه قرار دارد دانشجویان ناگزیرند به یادگیریخودکار و جستجوی خودکار بپردازند. همچنین، برنامه های یادگیری مادام العمر که توسط سازمان هایی مانند انجمن های تخصصی معماران بومیپیشنهاد خواهد شد برای حفظ شیوه ی طراحی جهان شمول در معماری ضروری است.

طراحی, آموزش, جهان شمول, معماری