محسن ابوالحسنی - پژوهشگر فقه و مبانی حقوق اسلامی، حوزه علمیه قم، قم. ایران

ولایت فقیه از مهم ترین مباحث فقهی و اعتقادی شیعه است. نوشتار پیش رو با هدف بررسی ادله روایی ولایت فقیه از دیدگاه امام خمینی (ره) تدوین گردیده است. بررسی این ادله، برای شناخت بهتر نظام سیاسی اسلام و دفاع از مشروعیت آن بسیار حائز اهمیت است. نویسنده ضمن پرداختن به مفاهیم ولایت، ولایت فقیه و ولایت انتصابی فقیه، اخبار مورد استناد امام (ره) را ذکر کرده و پس از اعتبار سنجی روایات، تحلیلهای ایشان را ارائه داده است. از نظر امام راحل(ره) گرچه ولایت فقیه از مباحث ضروری فقهی و بی نیاز از اقامه برهان است، اما روایات نیز بر آن دلالت دارند. ایشان با بهره گیری از ادله سلبی، ایجابی و تلفیقی، ولایت فقیه را به اثبات می رساند. اخباری که امام خمینی (ره) آنها را مطرح کرده است برخی صحیح السند و برخی ضعیف است که ایشان احادیث ضعاف را در زمره مویدات مدعای خویش دانسته و در نتیجه به تواتر معنوی اخبار، در دلالت بر ولایت مطلقه فقیه قائل می شود. بر اساس اندیشه امام(ره)، اختیاراتی که در خصوص ولایت و حکومت برای پیامبر (ص) معین شده است عینا برای فقیه عادل نیز ثابت است. ولایت فقیه در امور عامه مشروع بوده و ولایت او برطلاق دادن همسر فردی و یا فروش و مصادرهدارایی وی بدون مصلحت نوعیه، ثابت نیست.

ولایت فقیه، ادله روایی ولایت فقیه، امام خمینی.