نسرین علی اکبری - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان

خورشید در تصاویر جنگاورانه شاهنامه حضوری پر رنگ دارد. کالبد شکافی این تصاویر، پیوند ناگسستنی افق های معنایی آن ها را با پیرنگ شاهنامه و بنیان های فکری، فرهنگی، تاریخی، اجتماعی، جغرافیایی، سیاسی و ... جامعه ایران در طول تاریخ نشان -می دهد. این تصاویر کلیدی تبلور زبانی معناها و مفاهیم ذخیره شده ای است که در بسترهای تاریخی خاص پدید آمده و در شاهنامه به عنوان یک اثر حماسی از نشانه هایی است که هم سوژه و هم ابژه است. در این مقاله تمامی تصاویر خورشید که نشانی از جنگاوری دارند بررسی شده و به شیوه توصیفی - تحلیلی نشان داده شده که خورشید جنگاور، بسیاری از بنیادهای فرهنگی اقوامی را که در سرزمین ایران می زیسته اند یا مردمان این سرزمین با آنان در پیوند بوده اند، در خود ذخیره ساخته و در ساختار شاهنامه تبلور زبانی یافته و در پیوند با پیرنگ، حماسی، این اثر قرارگرفته است. به این دلیل برای تحلیل این تصاویر هزار توی فرهنگ، دین، تاریخ، اجتماع و باستان شناسی کاویده شده و از دستاوردهای این دانش ها در این مقاله بهره برداری شده است.

خورشید، جنگاور، حماسه، پیرنگ، شاهنامه، پیرنگ و تصویر.