مهران وکیلی - دانشجوی کارشناسی علوم تربیتی، پردیس شهید بهشتی مشهد مقدس
محمدحسین بهرامی - دکتری مطالعات برنامه درسی دانشگاه فردوسی، مدرس دانشگاه

تعلیم و تربیت میراث گران مایه هر جامعه ای محسوب می گردد. انتقال ارزش ها و مصادیق فرهنگی و ملی یکی از کارکرد های اولیه نظام تعلیم و تربیت است. کشور ما با توجه به زمینه فرهنگی و تاریخی غنی پشتوانه لازم را در جهت عقاید ملی و فرهنگی برای آینده نظام تعلیم و تربیت و دانش آموزان فراهم کرده است. از طرفی با توجه به زمینه تمرکز در آموزش عمومی، کتاب های درسی نقش پررنگی را در اشاعه فرهنگ و زمینه های ملی فراهم می کنند. هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه ادبیات حماسی و مضامین آن در کتاب های فارسی دوره ابتدایی است. قلمرو مطالعه را تمامی کتاب های فارسی دوره ابتدایی است. روش مطالعه از نوع تحلیل محتوا بوده است. واحد زمینه در پژوهش، صفحه و واحد ثبت، مضمون و تصویر بوده است. کدگذاری به شیوه قیاسی و بر اساس مولفه های مضامین ادبیات حماسی همچون ویژگی اساطیری است. برای اعتبار بخشی به فرایند کدگذاری از کدگذار دوم استفاده و میزان توافق برابر با ۷۸ % محاسبه شد. یافته ها نشان می دهد که میزان توجه به ادبیات حماسی و مضامین آن به طورکلی در کتاب های فارسی دوره ابتدایی کم رنگ است. کم ترین میزان توجه به پایه های دور ه اول و سوم بوده است و بیشترین میزان توجه به ادبیات حماسی و مضامین آن را پایه ششم تشکیل داده است.

ادبیات حماسی، تحلیل محتوا، کتاب فارسی، مقطع ابتدایی.