سیده آمنه حسینی جهانگیر - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
رضا اشرف زاده - استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
محمد شاه بدیع زاده - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

سمک عیار (۵۸۵ ه.ق) یکی از داستان‎های بلند حماسی - پهلوانی منثور فارسی و نخستین نمونه از آثار پرتعداد این جریان ادبی است که به لحاظ ساختاری و محتوایی پیوندی آشکار با شاهنامه دارد. خواننده سمک عیار به طرز عجیبی حال و هوای حاکم بر شاهنامه را در لا به لای داستان های سمک عیار حس می‎کند. به این جهت این داستان را از نظر پشتوانه فرهنگی - تاریخی، می‎توان در زمره آثار برجسته تاریخ ادب فارسی قرار داد که از شاهنامه فردوسی، غنیترین منبع تاریخ، نژاد، فرهنگ و ادب ایران، تاثیر پذیرفته و می‎توان به وضوح دریافت که جای جای زوایای این اثر، سرشار از تلمیحات شاهنامه‎ای است. با یک مقایسه سطحی و گذرا می‎توان به نشانه‎هایی دست یافت که نشان‎دهنده توجه راوی و کاتب سمک عیار به شاهنامه است و بر اساس آن می‎توان نقش محوری شاهنامه را در پیدایش سمک عیار اثبات کرد. در این پژوهش با واکاوی داستان های مختلف سمک عیار میزان و نحوه تاثیرپذیری سمک عیار از شاهنامه تبیین و بررسی شده است.

سمک عیار، شاهنامه، تلمیح، عناصر حماسی و پهلوان.