علی محمد باقری - پژوهشگاه صنعت نفت

پدیده های ناهمواره با اشکال نامنظم و بی قاعده از اصول هندسه ی اقلیدسی پیروی نمی کنند . هندسه یی که برای توصیف این پدیده ها و ابعاد نا صحیح آنها بکار می رود . هندسه فراکتال نامیده می شود . اهمیت اصلی هندسه ی فراکتال در این است که مدل و توصیفی ریاضی برای بسیاری از اشکال پیچیده که در طبیعت یافت می شوند ارائه می کند . به عنوان مثال اشکال طبقیعی مانند سطوح زبر وناهموار درزه ها و شکستگی های توده سنگ را با هندسه ی فراکتال به طور دقیق توصیف نموده . زبری سطوح درزه ها یکی از عوامل مهمی ست که در مقاوت برشی سنگ در امتداد گسستگیها موثر است . باتون (Barton ) ضریب زبری درزه ها ( J R C ) را به عنوان پارامتر کمی جهت محاسبه ی مقاوت برشی بین سطوح درزه ها به کار برده است . با عنایت به اصول هندسه ی فراکتال و زبری درزه ها (J R C ) وجود دارد ، با پیدا کردن بیان ریاضی این ارتباط ، توصیف کمی زبری سطوح درزه ها با اندازه گیری بعد فراکتال پروفیل آنها امکان پذیر شده است . در این تحقیق با اندازه گیری بعد فراکتال پروفیلهای استاندارد بارتون وبررسی ارتباط ابعاد فراکتال با عدد JRC از ابعاد فراکتال ارائه شده است .