مهری دباغی ورنوسفادرانی - کارشناس ارشد روانشناسی، گرایش روانسنجی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خمینی شهر، اصفهان، ایران

روانشناسان اجتماعی، عمل پرخاشگرانه را رفتار آگاهانه ای تعریف می کنند که هدفش، اعمال درد و رنج جسمانی یا روانی باشد. پرخاشگری تمایل نسبتا دایم به ابراز رفتارهای توام با پرخاش از سوی فرد در موقعیت های مختلف است. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی تاثیر هیپنوتیزم بر میزان کاهش رفتارهای پرخاشگرانه در کودکان به انجام رسیده است. دلایل پرخاشگری کودکان می تواند ریشه در تعاملات خانوادگی یا مشکلات رفتاری داشته باشد. اما بر اساس یافته ها، همین که بدانیم علت پرخاشگری کودکان چیست و چرا کودکان پرخاشگر می شوند می تواند راهی مطمئن برای غلبه بر این اختلال ایجاد کند. مطالعه حاضر از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. از بین جامعه آماری ۱۰۰۰ نفری دانش آموزان مدرسه مازیار رویان، ۱۰۰ نفر در تحقیق شرکت کردند، ۷۳ نفر نمرات بالاتر از میانگین داشتند که از بین آن ها ۵۰ نفر به طور تصادفی انتخاب، و پس از مصاحبه بالینی، با احتساب شرایط هیپنوتیزم پذیری مناسب و با غربالگری به لحاظ شخصیت وسواسی- جبری (که خود بر شرایط هیپنوز تاثیرگذار است) ۲۵ نفر در گروه آزمایش و ۲۵ نفر بقیه در گروه کنترل قرار گرفتند. درمان با هیپنوتیزم برای دانش آموزان گروه آزمایش در ۶ جلسه انجام شد و سپس از هر دو گروه (آزمایش و کنترل) پس آزمون به عمل آمد. ابزار اندازه گیری پرسش نامه پرخاشگری باس و پری بود. اطلاعات به دست آمده با روش تحلیل کوواریانس یک متغیره تجزیه و تحلیل شدند. نتایج به دست آمده نشان داد: هیپنوتراپی به میزان %۲۷.۷ بر پرخاشگری دانش آموزان موثر بود (p<۰.۰۰۱). با توجه به تاثیر قابل ملاحظه هیپنوتراپی در کاهش پرخاشگری جوانان دانش آموز، گنجاندن آموزش خود-هیپنوتیزم به عنوان واحدی انتخابی در مدارس های کشور می تواند راهی موثر برای جوانان، جهت دستیابی به اهداف سازندگی کشور بوده و بخش اعظم مشکلات مسوولین جامعه و والدین در برخورد با این جوانان را کاهش دهد.

خشم، هیپنوتیزم گروهی، پرخاشگری ، نوجوانان، کودکان.