علیرضا جعفرنژادی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

کلزا مانند هر محصول زراعی دیگر دارای نیازهای غذائی خاص خود می باشد که توجه به این نیازها و تامین تغذیه متعادل گیاه، ضامن افزایش تولید این گیاه خواهد بود. به منظور بررسی تاثیر میزان و نوع کودهای نیتروژنی برعملکرد و روغن کلزا، طرحی بصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی شامل چهارسطح نیتروژن ۰، ۶۰، ۱۲۰، ۱۸۰ و ۲۴۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار و سه منبع اوره، سولفات آمونیوم و نیترات آمونیوم با ۱۵ تیمار در سه تکرار از سال ۱۳۷۷ بمدت دوسال زراعی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور خوزستان اجراء گردید. نتایج حاصله از جدول تجزیه واریانس نشان داد که مقدار کود اثرکاملا معنی داری بر عملکرد دانه، درصد روغن و اجزاء عملکرد کلزا داشت و بیشترین عملکرد بمیزان ۵/۲ تن در هکتار از تیمار ۲۴۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار در مقایسه با ۶۷۷ کیلوگرم از تیمار شاهد بدست آمد (۰۱/۰α=). همچنین با افزایش مقدار نیتروژن، درصد روغن کاهش ولی عملکرد روغن افزایش یافت. بطوریکه بالاترین عملکرد مربوط به تیمارهای ۱۸۰و ۲۴۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار به میزان ۱۰۷۰ و۱۱۵۳ کیلوگرم و کمترین مقدار مربوط به تیمار شاهد به میزان ۳۲۵ کیلوگرم روغن در هکتار بدست آمد. همچنین در بین منابع مختلف کود، منابع نیترات و سولفات آمونیوم در یک گروه و منبع اوره در گروه دیگر قرار گرفت و تفاوت معنی داری بر عملکرد دانه کلزا داشته ولی بر سایر پارامترها و اجزاء عملکرد تفاوت معنی داری مشاهده نشد(۰۵/۰α=). اثرات متقابل مقادیر و منابع نیتروژن و اثرات توام سال با این دو فاکتور بر عملکرد دانه از نظر آماری در سطح پنج درصد معنی دار بود (۰۵/۰α=) بطوریکه بالاترین عملکرد دانه به میزان ۳۰۵۶ کیلوگرم در هکتار از تیمار۲۴۰ کیلوگرم نیتروژن از منبع نیترات آمونیوم بدست آمد ولی بر سایر اجزاء عملکرد تاثیر معنی داری مشاهده نشد.

مقادیر نیتروژن, منابع نیتروژن, عملکرد, درصد روغن, کلزا