پرویز فتحی - دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی - دانشگاه تربیت مدرس، تهران
جمال محمد جمال - دانشیار گروه مهندسی سازه های آبی
ولی سامانی - استادیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی
مهدی کوچک زاده - دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی

هدایت آبی اشباع و تخلخل موثر مهمترین پارامترها در تعیین فاصله زهکش ها هستند. این خصوصیات دارای تغییرات زمانی و مکانی بوده و تعیین مقدار میانگین آنها مشکل و هزینه بر می باشد. در تحقیق حاضر با حل عددی معادله دیفرانسیلی یک بعدی حاکم بر جریان اشباع و غیر ماندگار بطرف زهکش ها و انتخاب الگوریتم مناسب بهینه سازی، مدل معکوس عددی مناسب بسط و از آن جهت پیش بینی مقادیر میانگین هدایت آبی اشباع و تخلخل موثر استفاده گردید. در این تحقیق از روش حجم کنترل برای حل عددی معادله دیفرانسیلی حاکم استفاده شد. علاوه بر مدل عددی ، از مدل تحلیلی گلور – دام نیز به عنوان مدل شبیه سازی در روش مسئله معکوس استفاده گردید. با واسنجی و ارزیابی دو مدل معکوس عددی و تحلیلی، در نهایت دقت آنها در برآورد مقادیر هدایت آبی اشباع و تخلخل موثر با هم مقایسه شد.  نتایج نشان داد،  مقادیر هدایت آبی اشباع و تخلخل موثر برآوردی از روش مسئله معکوس باعث افزایش دقت مدل عددی در پیش بینی نیمرخ سطح ایستابی در اطراف زهکش ها می گردد. نتایج همچنین نشان داد که کارایی مدل عددی (۹۳/۰ ) در پیش بینی نیمرخ سطح ایستابی بهتر از مدل تحلیلی گلور-دام (۷۵/۰) است. 

زهکشی زیرزمینی, روش مسئله معکوس, هدایت آبی اشباع, تخلخل موثر