فاطمه زندوکیلی - فوق لیسانس علوم بهداشتی و تغذیه ، رئیس گروه آزمایشگاه نوشیدنی ها ، مرک
مهدی دوچشمه - فوق لیسانس بهداشت محیط ، رئیس گروه آزمایشگاه نوشیدنی ها ، مرکز تحقیقا
کوروش دانشمند ایرانی - فوق لیسانس شیمی کارشناس مسئول آزمایشگاه آب ، اداره کل غذایی و کشاورزی

مصرف آب های آشامیدنی بسته بندی شده در سال های اخیر افزایش قابل توجهی داشته است . به دلیل وجود مواد شیمیایی مخاطره آمیز در آب های گندزدایی شده ، عدم تکافوی ذخایر آب آشامیدنی و همچنین پیشگیری از ابتلا به بیماری ها ناشی از مصرف آب آلوده ، مصرف آب های معدنی طبیعی با منشا زیرزمینی با وجود بالا بودن قیمت آن ، افزایش داشته است . بطوری که به دلیل افزایش تقاضای مصرف معدنی تعداد واحد های تولید کننده از 4 واحد در سال 1375 به 44 واحد در سال 1383 افزایش یافت . افزایش بی رویه بهره برداری از منابع آب زیرزمینی موجب کاهش کیفیت آب معدنی کردیده است . آلودگی های شیمیایی و میکروبی آب های معدنی می تواند موجب بروز بیماری های متعدد بویژه در میان سالخوردگان و افرادی که سیستم ایمنی بدنشان تضعیف شده است ، شود و از این نظر هزینه های اقتصادی سنگینی را بر جامعه تحمیل کند . با توجه به صادرات آب معدنی ایران به بسیاری از کشورها استاندارد نبودن آب های معدنی علاوه بر موارد فوق موحب از دست دادن بازارهای خارج از کشور و در نتیجه زیان اقتصادی بیشتر می شود. در این مقاله کیفیت میکروبی و فیزیکی شیمیایی آب های معدنی ( بسته بندی شده ) ایران در طول سه سال گذشته با استفاده از استانداردهای ملی موجود مورد بررسی قرار گرفت . نتایج بررسی نشان داد که کیفیت میکروبی آب های معدنی از سال 81 تا سال 83 به تدریج بهبود یافته است این مسئله را می توان به اجرای اجباری استاندارد آب معدنی از سال 1382 و کاربرد راهکارهای تولید بهداشتی استاندارد مربوط دانست . خمچنین نتایج حاکی از آن است کیفیت فیزیکی وشیمیایی آب های معدنی ایران کاهش یافته است . بیشترین میزان مغایرت در بر چسب گذاری فراورده است که می تواند نشانگر نا مناسب بودن منبع آب زیرزمینی از نظر ویژگی های هیدرولوژیکی و زمین شناختی و عدم درک تفاوت های آب آشامیدنی با آب معدنی باشد. بنابراین رعایت استاندارد های آب معدنی طبیعی و بویژه استانداردهای بهداشتی تولید جهت بهره برداری درست از آب معدنی ضروری است.

آب معدنی طبیعی ، آب بسته بندی شده ، آلودگی میکروبی ، استاندارد