ژاله خوش خو - دانشکده علوم و فنون دریایی ، واحد تهران شمال ، دانشگاه آزاد اسلامی ته
آریا اشجع اردلان - دانشکده علوم و فنون دریایی ، واحد تهران شمال ، دانشگاه آزاد اسلامی ته
محمد ربانی - دانشکده علوم و فنون دریایی ، واحد تهران شمال ، دانشگاه آزاد اسلامی ته
سهراب معینی - دانشکده علوم و فنون دریایی ، واحد تهران شمال ، دانشگاه آزاد اسلامی ته

تالاب انزلی یکی از بوم سازگان مهم آبی ایران است که در جنوب غربی دریای خزر قرار دارد. این تالاب زیستگاه ماهیان و آبزیان با ارزشی است که نقش بسیار مهمی را در چرخه زیستی این تالاب دارند. فاضلاب و پس ماند فعالیت های انسانی از طریق رودخانه های متعدد به تالاب انزلی می ریزد . از آنجائیکه دوکفه ایها شاخص های زیستی محسوب می گردند ، جهت بررسی میزان فلزات سنگین ، دوکفه ای Anodonta cygnea که یکی از دوکفه ایهای موجود در تالاب انزلی می باشد مورد توجه قرار گرفته است . در این مطالعه از منطقه سلکه تالاب انزلی که دریافت کننده آب حوضه آبریز بخش جنوبی تالاب می باشد در فصل بهار سال 1384 تعداد 20نمونه صدف بطور تصادفی همراه با نمونه آب و رسوب محل زیست این دو کفه ای برداشت گردید . صدفها بطور زنده به آزمایشگاه منتقل و بیومتری گردیدند ، بعد از بازکردن دو کفه صدف از یکدیگر و تفکیک جنس نر و ماده ، سنجشهای آزمایشگاهی صورت گرفت. ابتدا بخشهای نرم صدف ، نمونه های آب و رسوب به روش هضم اسیدی جهت انجام مراحل بعدی آزمایشات آماده سازی شدند و سپس با استفاده از دستگاه جذب اتمی با شعله ، میزان غلظت چهار فلز سنگین روی ، مس ، سرب و کادمیوم در بافت نرم آنودونت (بطور مجزا در جنس نر وماده ) ، آب و رسوب در فصل بهار تعیین گردید. برای اندازه گیری عنصر جیوه بعد از دستگاه جذب اتمی مجهز به سیستم تولید بخار سرد ، میزان فلز جیوه اندازه گیری شد. نتایج حاصله نشان دادند که درصد آنودونت میانگین غلظت فلز سنگین روی 128/27 میکروگرم بر گرم وزن خشک و پس از آن عنصر مس با میانگین 4/83 میکروگرم بر گرم بر گرم وزن خشک بیشترین مقدار نسبت به دیگر فلزات داشته اند . میزان غلظت فلزات سنگین در آب نشان داد که عنصر روی با میزان 0/005 میلی گرم در لیتر می باشد و غلظت دیگر ناچیز نشان داده شد و از حد آشکار سازی دستگاه خارج بوده است. میزان غلظت فلزات سنگین در رسوب نشان داد که فلز روی با مقدار 87/6 میکروگرم بر گرم وزن خشک بیشترین مقدار و جیوه با غلظت 0/04 میکروگرم بر گرم وزن خشک ، کمترین مقدار را دارا می باشد. غلظت فلزات مس ، سرب ، کادمیوم به ترتیب 15/08 ، 6/21 ، 0/59 میکروگرم بر گرم وزن خشک بود.

فلزات سنگین ، Anodonta cygnea ، تالاب انزلی و دریای خزر