طراحی مدل مدیریت بازآفرینی بافت های فرسوده (مورد مطالعه: طرح عظیم مجد مشهد)

از پیامد های روند شهرنشینی در کنار عدم تامین زیرساخت های مناسب شهری برای ساکنان شهرها، به وجودآمدن بافت های نامنظم و فرسوده است که معضلات متعدد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی را به دنبال دارد. تحقیق حاضر، مدل مدیریت بازآفرینی بافت های فرسوده را بر اساس طرح عظیم مجد مشهد، طراحی کرده است که رویکردی کیفی و کمی محسوب می شود؛ محله ی مجد یا طرح عظیم مجد مشهد با مساحتی بالغ بر ۶/۸ هکتار و زیر بنای بالغ بر ۴۰۰ هزار متر مربع، از بزرگ ترین طرح های بازسازی شده ی بافت های فرسوده شهری در سطح کشور است. در این تحقیق، از روش نمونه گیری در دسترس و هدف مند استفاده شد. روش جمع آوری اطلاعات، مکانیزم مصاحبه ی چهره به چهره و ارزیابی اسناد مرتبط با موضوع تحقیق بود. جهت تحلیل و طراحی مدل، از روش تحلیل محتوی و نرم افزار MAXQDA-۱۰ استفاده شد. نتایج تحلیل محتوای اطلاعات، حاکی از آن بود که تمامی گفته ها در دو بعد فرصت ها و موانع و در هفت بخش مشارکت، موانع، عوامل زمینه ساز، عوامل موثر، اولویت دهی، اعتماد و عمرانی- کالبدی و درنهایت، در سی زیرطبقه، طبقه بندی شد. در طبقه ی موانع، خرده مالک بودن، فقر محیطی، مصرف کننده بودن(ورثه ای بودن)، عدم انتخاب صحیح سرمایه گذار، عدم رویکرد تسریع به سازی، بازسازی و انبوه سازی، موانع ساختاری، موانع فرهنگی و اجتماعی، عدم مداخله واقعی مردم، عدم اطلاع مردم از برنامه ها، محدودیت های قانونی، احساس عدم تعلق به محله، عدم شناخت جایگاه سازمان های غیردولتی، محدودیت های اقتصادی، موانع سیاسی مشارکت شناسایی شدند. لذا، به منظور تحقق مفهوم مشارکت، استنباط شد که حضور و مشارکت طرفین از ابتدا، الزامی بوده و این که حلقه های مفقوده، به درستی جایگزین شده باشد؛ چراکه هسته ی مرکزی مفهوم مشارکت، قدرت یافتن شهروندان و اثر بیش تر آن ها بر طرح های شهری است.

Keywords:

بازآفرینی , بافت های فرسوده , تامین مالی , طرح های شهری , مشارکت اجتماعی.