ناصر غفارزاده - PhD Student in Educational Psychology, Islamic Azad University, Tabriz Branch, Tabriz, Iran
رعنا ساکن آذری - Assistant Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Sarab Branch, Sarab, Iran
محمد آزاد عبدالله پور - Assistant Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Mahabad Branch, Mahabad, Iran
نعیمه محب - Assistant Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Tabriz Branch, Tabriz, Iran

مقدمه: خودناتوان سازی از جمله عوامل دخیل در پیشرفت تحصیلی محسوب می شود و نیز از راهبردهای کمتر شناخته شده ای است که برای تبیین شکست به کار می رود. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی خودناتوان سازی تحصیلی بر اساس ترس از ارزیابی منفی، باورهای فراشناختی، کمال گرایی با توجه به نقش واسطه ای جهت گیری هدف در دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر ارومیه انجام شد. روش کار: روش پژوهش حاضر توصیفی_همبستگی بود که در قالب الگوی معادلات ساختاری صورت گرفت. جامعه آماری را کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر ارومیه تشکیل می دادند که از این میان ۸۲۷ نفر به عنوان نمونه به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند (۴۱۳ نفر برای برازش مدل اصلی و ۴۱۴ نفر برای مدل اندازه گیری). ابزارهای جمع آوری داده ها عبارت بودند از: پرسشنامه باورهای فراشناختی ((MCQ-۳۰) Metacognitions Questionnaire-۳۰) (۱۹۹۷) و پرسشنامه کمال گرایی (Perfectionism Scale) (۱۹۹۱)، مقیاس خودناتوان سازی تحصیلی (Self-handicapping scale) (۲۰۰۱)، فرم کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی ((BFNES) Brief Fear of Negative Evaluation Scale) (۱۹۸۳) و مقیاس جهت گیری اهداف (Goal orientation questionnaire) (۱۹۹۸). جهت بررسی داده ها از روش معادلات ساختاری و استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل معادلات ساختاری و به طور خاص روش بوت استرپینگ حاکی از آن بود که مدل ساختاری ارائه شده دارای برازش مطلوب می باشد (۰۰۱/۰=P و ۰۳۷/۰=P) و تمام شاخص های برازش در حد مطلوب یا قابل قبول بودند و شاخص نیکویی برازش (GFI) ۹۳۳/۰ بود. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها می­ توان نتیجه گیری نمود که مدل ترس از ارزیابی منفی، باورهای فراشناختی و کمال گرایی پیش بینی­ کننده خودناتوان سازی تحصیلی با نقش واسطه ای انواع جهت گیری هدف می باشد.

Metacognitive beliefs, Perfectionism, Academic self-handicapping, Goal orientation, Students, باورهای فراشناختی, کمال گرایی, ترس از ارزیابی منفی, خودناتوان سازی تحصیلی, جهت گیری هدف