علی اسدی - دانشجوی دکترای بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
حسین پورمقدس - استادیار گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزش

دی اکسین ها هیدروکربن های پلیکلرینه ای هستند که با ساختار مولکولی دی بنزو پارا دی اکسین ، دی بنزوغوران و برخی بی فنیل ها توصیف می شوند.اغلب واژه دی اکسین برای یکی از شناخته شده ترین و سمی ترین دی اکسین ها 8،7،3،2 - تتراکلرو دی بنزو پارا دی اکسین (TCDD) بکار می رود . معمولا این ترکیبات حلالیت آب کم ، چربی دوستی بالا دارند ، در محیط زیست به سهولت تجزیه نمی شوند، در زنجیره غذایی تجمع زیستی می یابند و اثرات بهداشتی زیان آور دارند. عمدتا انسانها از طریق رژیم غذایی با منشا حیوانی با دی اکسین تماس می سابند . دی اکسین ها نشان داده اند در انسانها و حیوانات سرطانزا می باشند. در انسان ، افزایش خطرات برای همه سرطان ها بدون هیچ اولویت برای سرطانی خاص مشاهده شده اند . در انسان و حیوان ، حساس ترین اثرات در تمای با دی اکسین اثراتی روی آندوکرین ، تولید مثل و تکامل می باشد . امروزه منبع اصلی انتشار دی اکسین زباله سوزها و صنعت ذوب فلزات می باشد. مکانیسم های عمده برای تشکیل دی اکسین ها در منابع احتراق تئوری پیش سازها و سنتز de novo میباشد . حداکثر میزان تولید دی اکسین ها در هر دو مکانیسم در محدوده دمای 400-300 درجه سانتیگراد قرار دارد.

دی اکسین ها ، سرطان ، اثرات بهداشتی ، منابع احتراق ، تماس انسان