داریوش فروغی - دانشیار گروه حسابداری، دانشگاه اصفهان،اصفهان، ایران
نرگس حمیدیان - استادیار گروه حسابداری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
فاطمه بهرامی - کارشناسی ارشد حسابداری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

هدف: تقلب دستکاری هوشمندانه صورت­ های مالی توسط مدیریت است که باعث گمراهی استفاده ­کنندگان می شود. ادبیات حسابداری نشان می­ دهد در شرکت های با مسئولیت اجتماعی بالاتر، کمتر احتمال می رود درگیر فعالیت های متقلبانه باشند. بنابراین هدف این پژوهش تعیین تاثیر مسئولیت اجتماعی شرکت بر گزارشگری مالی متقلبانه در شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران  است. روش: ‍ نمونه پژوهش شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. داده­های مورد نیاز از پایگاه اطلاعاتی ره آورد نوین و سامانه کدال استخراج شده است. بر اساس روش غربالگری تعداد ۱۶۵ شرکت در بازه زمانی ۱۳۹۰ الی ۱۳۹۸ انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته­ اند. همچنین برای آزمون فرضیه پژوهش از رگرسیون لاجیت استفاده شده است. یافته ها: یافته ­های پژوهش نشان می ­دهد گزارش مسئولیت اجتماعی بر گزارشگری مالی متقلبانه تاثیر منفی دارد و با افزایش امتیاز مسئولیت اجتماعی شرکت ها، احتمال گزارشگری مالی متقلبانه کاهش می­یابد. نتیجه ­گیری: بر اساس نتایج پژوهش می­ توان گفت شرکت­های با مسئولیت اجتماعی، بیشتر تمایل دارند که فعالیت­های اخلاقی را برای رسیدن به رفاه اجتماعی دنبال کنند. بنابراین انگیزه کمتری برای انجام فعالیت متقلبانه دارند. همچنین مسئولیت اجتماعی، سودآوری شرکت را افزایش می­ دهد. در نتیجه سودآوری خوب و نداشتن مشکلات مالی موجب کاهش احتمال فعالیت متقلبانه می­ شود. دانش افزایی: فراهم کردن شواهدی در رابطه با کاهش احتمال گزارشگری متقلبانه با افزایش امتیاز مسئولیت اجتماعی شرکت ها منجر به آگاهی استفاده کنندگان صورت های مالی و نهادهای قانون گذار از این موضوع شده و موجب بهبود تصمیم گیری های آتی اقتصادی می­ شود. همچنین نتایج این پژوهش، ادبیات حسابداری حوزه تقلب و مسئولیت اجتماعی را گسترش می­دهد.  

مسئولیت اجتماعی, گزارشگری مالی متقلبانه, تقلب, گزارشگری مالی