الهام فتح الهی - دانشجوی دکتری اقتصاد، گروه علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه لرستان
محمد علیزاده - دانشیار اقتصاد، گروه علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه لرستان
مسعود سعادت مهر - استادیار اقتصاد دانشگاه پیام نور تهران

در چند دهه گذشته، روندی جهانی به سمت تمرکززدایی مالی دولت ها، جهت ارائه کارآمد کالاها و خدمات عمومی صورت گرفته است. ارائه یکنواخت و یک طرفه آموزش تحت نظارت سیستم متمرکز، ممکن است باعث عدم رقابت و استفاده ناکارآمد از منابع عمومی شود. در همین راستا، این تحقیق بدنبال بررسی رابطه بین تمرکززدایی مالی و کیفیت آموزش و پرورش در استان های ایران می باشد. جهت بدست آوردن رابطه بلندمدت، از روش های FMOLS، DOLS و PMG برای دوره زمانی ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۷ استفاده شده است. نتایج نشان داد که تمرکززدایی مالی سبب کاهش تعداد خروجی دانش آموزان متوسطه می شود. همچنین افزایش تمرکززدایی درآمدی سبب افزایش سرانه آموزشی دانش آموزان و در نتیجه افزایش کیفیت آموزش در مدارس می شود. اما رابطه تمرکززدایی هزینه ای منفی و معنی دار است. علاوه بر این، اثر تمرکززدایی مالی بر نسبت معلم به دانش آموز مثبت و معنی دار است. بنابراین می توان گفت تمرکززدایی درآمدی و هزینه ای سبب افزایش کیفیت آموزش خواهد شد.

تمرکززدایی مالی, هم انباشتگی پانلی, سرانه آموزشی, کیفیت آموزش