علیرضا نجارپور - دانشجوی دکترای مالی دانشگاه اصفهان
مجتبی رستمی - محقق پسا دکتری، صندوق ملی حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور

یافته های جدید نشان می دهند که مدل های محاسبه تلاطم با مولفه پرش موفق تر از مدل های بدون مولفه پرش در مدلسازی حقایق تلطیف شده در مورد بازار سهام عمل می کنند. در این پژوهش بر نقش پرش در بازده شاخص کل بازار بورس اوراق بهادار تهران از ابتدای روز معاملاتی ۱۳۹۶ تا آخرین روز معاملاتی ۱۳۹۹ تمرکز شده است. رویکرد تجربی که برای این منظور استفاده شده است با روال معمول تخمین پارامترها و انجام آزمون های تشخیصی متفاوت است. در این رویکرد زمان های پرش، اندازه پرش به همراه تلاطم برآورد می گردند. این رویکرد تصویری پویا از نقش این عوامل ارائه می دهد و برای تحلیل دوره های فشار بازار مفید است. نتایج آزمون وجود پرش با استفاده از فاکتور بیزی نشان دهنده برتری مدل تلاطم تصادفی با مولفه های پرش و اثر اهرمی (SVLJ) بر سایر مدل هاست. نتایج تخمین مدل SVLJ نشان می دهد که تنها دو پرش در بازده شاخص کل با احتمالی بین ۰۱۵/۰ و ۰۲/۰ در فاصله زمانی داده های این پژوهش روی داده است و شش پرش با احتمال بیشتر از ۰۱/۰در بازده روی داده است. با این وجود، مولفه پرش تا ۷۵/۱۵% از تغییرات بازده را در بر می گیرد که در نتیجه عدم لحاظ آن در مدلسازی به نتایج نادرستی در اندازه گیری تلاطم و ریسک منجر خواهد شد. این موضوع از آن جهت با اهمیت است که تعیین سهم پرش ها در دوره های تنش بازار بسیار مهم است. زیرا ریسک پرش در بازده معمولا نمی تواند پوشش داده شود و سرمایه گذاران ممکن است برای تحمل این ریسک ها، صرف ریسک زیادی را مطالبه کنند.

تلاطم تصادفی, پرش, روش های بیزی, شاخص کل, اثر اهرمی