سارا سعادتمند - گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران
حمید فهیمی - گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران
علیرضا علاالدینی - گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران

در این تحقیق  اثرات ناشی از ۴ غلظت مختلف نیترات سرب (mM ۲ ۱ ۵/۰ ۲۵/۰) بر پارامترهای رشد گیاه  یونجه معمولی (.Medicago sativa L) مورد مطالعه قرار گرفته است. طول دوره تیمار ۲۰ روز بوده و در پایان دوره تیمار، پارامترهایی مثل طول ریشه و ساقه، وزن تر و خشک ریشه و اندام های هوایی و سطح پهنک اندازه گیری شده و میزان جذب سرب، تغییرات قندهای محلول و نامحلول، تغییرات پروتئین کل و الکتروفورز SDS – PAGE در ریشه ها و بخش های هوایی بررسی گردید و برش های میکروسکوپی نیز مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی­هایی آماری بوسیله نرم افزار SPSS و جدول آنالیز واریانس ANOVA و آزمون دانکن انجام شده است. آزمایشات نشان داد که طول ریشه و ساقه، وزن تر و خشک ریشه و اندام های هوایی و سطح پهنک برگ با افزایش غلظت سرب، کاهش پیدا می کند و تنش سرب موجب افزایش  چوب و فیبر در گیاه می گردد. همچنین میزان تجمع سرب در اندام های گیاه با افزایش غلظت سرب در تیمارها افزایش پیدا می کند. از طرفی با افزایش غلظت سرب میزان قندهای محلول در ریشه ها و بخش های هوایی کاسته شده ولی میزان پروتئین ها افزایش  می یابد. قندهای نامحلول در اندام های هوایی زیاد شده ولی در ریشه ها کاهش می یابد. بررسی پروفیل پروتئین ها در ژل الکتروفورز نیز حاکی از اختلاف باندهای پروتئینی بین گیاهان تیمار شده و شاهد است. این تحقیقات ثابت می کند که گیاهMedicago sativa  یک گیاه مقاوم به مسمومیت سرب است و می تواند سرب را به مقدار نسبتا زیاد در بافت های زمینی و هوایی خود انباشته کند.

آلودگی سرب, فلزات سنگین, نیترات سرب, Pb۲+, یونجه, . Medicago sativa L