ندا خواجه ئی - دانش اموخته کارشناسی ارشد جنگل شناسی و اکولوژی جنگل ، دانشکده منابع ط
انوشیروان شیروانی - استادیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل ، دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه
مجید مخدوم - استاد گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل ، دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه تهر
مصطفی خوشنویس - مربی پژوهشی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع ، تهران

تکنیک گیاه پالایی (Phytoremediation) عبارت است از استفاده از گیاهان در رفع آلودگی ها از محیط و انتقال بی ضرر آنها که با استفاده از تجمع فلزات سنگین در بافتها و اندامهای مختلف گیاه امکان پذیر است. تهدیدی که فلزات سنگین برای سلامت بشر و جانوران ایجاد می کنند با پایداری طولانی مدت آنها در محیط زیست افزوده می شود. روش : در این مطالعه توانایی دو گونهی زبان گنجشک و اقاقیا جهت زیست پالایی آلاینده کادمیوم به عنوان یک فلز سنگین بررسی شد. به این منظور تعداد 36 نهال دو ساله از این دو گونه در اسفند ماه است سال 1387 با تیمار همسان در کرج مستقر گردید . با استفاده از نمک کلرید کادمیوم و آب مقطر محلولی با غلظت 500 ppm تهیه گردید و در خرداد ماه بر روی برگهای هر نهال اسپری شد . سپس از برگهای هر نهال در دو نوبت یکی در مرداد ماه (برگ نوبت اول ) و نوبت بعدی در شروع خزان ( برگ نوبت دوم ) نمونه های برداشت شد. همچنین نمونه های از سر شاخه ها ، ریشه و خاک گلدانها در دیماه همان سال برداشت گردید. داده های حاصل از خواندن عصاره ها با دستگاه ICP با طرح کاملا تصادفی آنالیز و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج : اختلاف مقادیر جذب کادمیوم بین دو گونه در برگ نوبت اول ، برگ نوبت دوم و ریشه معنی دار بود و میزان جذب کادمیوم در زبانگنجشک در این اندامها از اقاقیا بیشتر بود. میزان جذب کادمیوم در اقاقیا در ساقه از سایر اندامها بیشتر بود. بنابراین در کوتاه مدت ( مانند بارش ناگهانی آلاینده) زبانگجشک و در بلند مدت اقاقیا از لحاظ جذب کادمیموم ارزشمندتر است.

کادمیوم ، زبان گنجشک ، اقاقیا ، گیاه پالایی