نگار خراسانی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری گرایش آمایش شهری، دانشکده ادبیات، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
براتعلی خاکپور - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده ادبیات، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
امیدعلی خوارزمی - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده ادبیات، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.

با ورود ویروس کرونا به عنوان یک مساله ی جدید و کاملا پیچیده و ناشناس؛ شهرها انعطاف پذیری خود را از دست دادند و همچون سابق پاسخگوی نیازهای شهروندان خود نیستند. از سوی دیگر افراد زیادی در دنیا با سبک زندگی کرونایی هنوز سازگاری و هماهنگی ندارند و تلاش آن ها برای برقرار کردن سبک زندگی پیشین خود، کاری خطرناک به نظر می رسد. در این میان، استفاده از فناوری های جدید و اتخاذ فناوری اطلاعاتی و ارتباطی و ایجاد محیط های شهری هوشمند می تواند در پیشگیری از بحران های طبیعی و غیرطبیعی و حل مشکلات به وجود آمده توسط شیوع ویروس کرونا، موثر واقع شود. پژوهش حاضر با هدف تحلیل سناریوهای تاثیر شیوع کووید- ۱۹ بر هوشمندسازی مدیریت شهری، به بررسی و ارزیابی سناریوهای تاثیر شیوع کرونا بر فعالیت های شهرداری مشهد و اقدامات صورت گرفته در زمینه ی هوشمندسازی جهت مقابله با این بحران پرداخته است. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی ازنظر شیوه انجام، اکتشافی، تحلیلی و بر اساس روش های جدید علم آینده پژوهی است که با به کارگیری ترکیبی از مدل های کیفی و کمی انجام گرفته است. جهت جمع آوری اطلاعات وضع موجود، از روش مطالعات کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. جامعه ی آماری پژوهش، شامل ۵۰ نفر از نخبگان و کارشناسان در دسترس است. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات استخراج شده از نرم افزار میک مک و سناریو ویزارد استفاده شده است. شاخص های پژوهش شامل: حمل ونقل هوشمند، اقتصاد هوشمند، دولت هوشمند، زندگی هوشمند، شهروندان هوشمند و محیط زیست هوشمند است. نتایج پژوهش در ارتباط با نحوه توزیع و پراکنش متغیرها در صفحه پراکندگی سیستم، حاکی از آن است که اکثر متغیرها در محدوده متغیرهای تاثیرگذار هستند. در ارتباط با عوامل کلیدی اثرگذار بر هوشمندسازی مدیریت شهری مشهد، استفاده از انرژی های نو و تجدیدپذیر حداقل، تاثیرگذارترین عامل است. همچنین نتایج دلالت بر ۸ عامل کلیدی با چندین وضعیت احتمالی سناریوی احتمالی پیش روی آینده هوشمندسازی مدیریت شهری در شهرداری شهر مشهد دارد.

کرونا, رشد هوشمند, مدیریت شهری, خدمات شهری, شهر مشهد