عباس افرادی - کارشناس شهرسازی الکترونیک، معاونت شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان
عاطفه سعیدی قهه - دانشجوی دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان خوراسگان
حسن سلمانی - کارشناس مطالعات و برنامه ریزی شهری، معاونت شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان

خانه به عنوان یک پناهگاه از روزهای اولیه سکونت بشریت مکانی باارزش بوده است که همه نسل ها در این پناهگاه رشد کردهاند. مسکن ترکیبی از عادات زندگی ، شرایط محیطی و محدودیت های فرهنگی است . خلوت یکی از عوامل تاثیرگذار بر فرم خانه هاست . هدف، توجه به ساکنین و تاثیر عقاید فرهنگی ، مذهبی آنان بر معماری ساختمان است . بررسی ها نشان داده که در طول معماری سنتی ، تاثیر فرهنگ بر معماری باعث تقسیم خانه برای ایجاد خلوت شده است . این تقسیم با ترکیب فضاهای باز و بسته به صورت حرفه ای فرم یافته است . خانه ها در چند طبقه با بازشوهای محدود در نمای بیرونی و گشودگی زیاد در داخل ساخته شدهاند. به عبارت دیگر تفکیک خانه به ۲ یا در بعضی نمونه ها ۳ ناحیه (عمومی ، خصوصی و فضاهای واسط ) تلاشی است که در آن، معماری از فرهنگ مردم مطابقت می کند. در این نوشتار به خانه و دیدگاه اسلام در مورد آن پرداخته شد و مفهوم خلوت و روشهای ایجاد آن و تاثیر تفکر اسلام بر تقسیم بندی خانه مورد بررسی قرار گرفت . این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مطالعات میدانی به صورت مشاهده انجام شده است . در مطالعات کتابخانه ای از کتب ، مجلات معتبر و نقشه های معماری برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز استفاده شده است . ماحصل بحث به این نتیجه رسید که استانداردهای طراحی از سبک زندگی گرفته شده و طرح خانه مسلمان محصول عقاید و ارزشهای اسلامی بوده که فضائی کاربردی برای ساکنین ایجاد کرده است . ایجاد حریم و خلوت یکی از عوامل و نیازهای اساسی است که همواره به عنوان باورهای فرهنگی ، مذهبی مورد توجه بوده است .

فرهنگ ، خلوت، خانه سنتی ، معماری اسلامی .