جواد اکبری - کارشناس ارشد معماری، شهرداری مشهد
فاطمه قاسمی - دانشجوی کارشناسی مهندسی معماری، موسسه آموزش عالی فردوس، مشهد، ایران

حاشیه نشینی پدیدهای است اجتماعی و به عنوان معضل شهری مورد توجه جامعه شناسان و سایر علوم مربوط به شهرسازی و معماری قرار گرفته است . حاشیه نشینی در مشهد نیز با بروز مشکلاتی چون بی مسکنی و بدمسکنی ، مشکلات زیست محیطی عدم دسترسی به تجهیزات و تاسیسات شهری همراه بوده است . با توجه به پیچیدگی و تنوع خاص مسائل مربوط به شهرها، اداره آنها نیاز به مدیریتی تحولخواه، کیفی ، مشارکت جو، واحد و همه جانبه نگر دارد. حاشیه نشینی شهری یکی ازمسائل مرکب شهری، اجتماعی و فرهنگی می باشد که در دورانهای مختلف بخصوص در سالهای اخیر دچار تغییرات اساسی و ساختاری در ابعاد کالبدی، اقتصادی، فرهنگی اجتماعی شده است . سوال اصلی پژوهش این است که آیا مدیریت شهری و تصمیمات آنها می تواند تاثیری بر حاشیه شهرها و تغییر سبک زندگی مردم حاشیه شهر داشته باشد؟ هدف این پژوهش بررسی عملکرد و تاثیرات مدیریت شهری در عرصه های مختلف اجتماعی ، اقتصادی، فرهنگی و کالبدی، تغییر در سطح فرهنگ این مناطق ، حفظ و ارتقاء ارزشهای کهن ، خلق فضای شهری معاصر و تحکیم حس تعلق به مکان است و در نهایت هدف این پژوهش ساماندهی مناطق حاشیه شهر می باشد که می تواند ضمن ایجاد ترتیبی نو در فرآیند شکل گیری فعالیت ها، به نوسازی، بهسازی و بازسازی مناطق با توجه به امکان و استعداد بالقوه و نهانی مکان به عنوان یک فضای شهری مردمی پایدار و ماندگار در طول زمان جهت دهد. در این ارتباط اطلاعات این تحقیق به صورت کتابخانه ای و میدانی از منابع معتبر جمع آوری گردیده است و همچنین سعی شده با تحلیل و توصیف مفهوم حاشیه نشینی و شناخت علل و عوامل این پدیده، نقش مدیریت شهری و سیاست ها و قوانین آن در جهت جلوگیری از روند توسعه پدیده حاشیه نشینی مشخص شود.

مدیریت شهری، حاشیه نشینی ، رفتار انسان، فرهنگ حاشیه شهر.