منصور صدرالساداتی - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور
فرحناز خادم فسقندیس - استادیار دانشگاه پیام نور واحد تبریز

بسیاری از شهر ها دارای بخش هایی هستند که از طریق ایجاد پیوستگی فرهنگی و تاریخی حسی از مکان و هویت را بر می انگیزند این بخش ها جز لاینفک جاذبه ی شهری محسوی می شوند و کیفیت بصری و کاربری آن ها عنصر مهمی در منظر و هویت شهر ها است و از آنجایی که بخش های تاریخی معمولا در مراکز شهری قرار دارند احیای آن ها به نوعی کلی شهر ها خواهد بود. بافت های فرسوده مجموعه ای از تنگناها و مشکلات و نیز قابلیت ها و امکانات را در خود و در کنار هم دارد که سیاست های کنونی در استفاده از امکانات نهفته در آن برای فائق آمدن بر مشکلات موفق نبوده است. با توجه به شرایط حیات بافت های فرسوده شهری و مداخلاتی که در این بافت ها وجود دارد، مداخله هدفمند در آن ها بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا نوشتار پیش رو به ارائه و تبیین سیاست های برخورد با بافت های فرسوده در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه پرداخته است تا براین اساس رویکردهای برخورد با بافت های فرسوده و اثرات آنها، اصول مشترک بین کشورها و الگوها و شیوه های مناسب آنها را شناسایی و نگرش و دیدگاه جامع تر و کامل تر حاصل آید و در نهایت با مقایسه راهبردهای مداخله در بافت فرسوده در کشورهای توسعه یافته و در ایران مدل بهینه مداخله در بافت های فرسوده ایران ارائه شود روش پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی و تاریخی می باشد و ابزار گرد آوری داده ها نیز اسنادی - کتابخانه ای است. نتایج پژوهش بیانگر آنست که نوع مداخله در کشورهای در حال توسعه و به تبع آن کشور ما در اکثر موارد به صورت تقلید و الگو برداری غیر خلاق از الگوهای کشور های ارو پایی و آمریکای شمالی بوده است. که این امر باعث شده است که جنبش احیا و مرمت شهری در مراکز شهری این کشورها هویت مشخصی مبتنی بر فلسفه و الگوهای معینی باشد آشکار نکند نتیجه حاصل از مقایسه نمونه های موردی طرح های توسعه ور اهکار های مداخله در بافت های کهن شهری در کشورهای توسعه یافته و ایران حاکی از وجود افتراق بین این شهر هاست که مهمترین افتراق را می توان حفاظت از مرکز سنتی شهر و حداقل تخریب و مداخله کالبدی در کشورهای توسعه یافته و تخریب و تعریض به عنوان اساسی برای مداخله کالبدی در ایران دانست.

بافت فرسوده شهری بهسازی و نوسازی شهری مدیریت شهری تجارب