محمدصادق طاهرطلوع دل - دانشیار، گروه معماری، دکتری معماری، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران ایران
کسری خادم حجتی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران

آنچه که طی میلیاردها سال برای ما باقی مانده است، درسی است که آموختن آن، کاهش دهنده ی بسیاری از هزینه های مادی و بازدارنده اتلاف منابع و زمان خواهد بود. هرچه عملکرد ما شبیهتر به طبیعت باشد؛ ضمانت بیشتری برای بقای پایدار خود فراهم آورده ایم. فرآیند خلق فرمهای با الگوی طبیعی، سیر تحول طولانی طی میلیون ها سال داشته است. الگوهای طبیعی فرم از قدیم برای رسیدن به راه حل های قابل قبول پایداری، توسعه یافته اند. در طی این فرایند فقط کارآ ترین، قویترین و قابل انعطاف ترین فرم های طبیعی باقیمانده اند. موجودات زنده با ساختار حیاتی ساده شبیه باکتری ها و جلبک ها، دارای سیستم بسیار پیچیده ای هستند که زمینه های تحقیقی بسیاری را فراهم میکند. حتی بهترین دستاوردهای فناورانه ما از این پیچیدگی فاصله بسیار زیادی دارند. آنچه که در این پژوهش مطالعه شده است؛ برگزیدن الگویی از طبیعت برای طراحی سازه های بلند مرتبه مقاوم و لرزه پذیرخواهد بود. نتایج تحقیق نشان داده که نقش معمار در این طراحی فراتر از یک طراح صرف فضا از جهت عملکرد مطلوب است. معمار در این زمان پارا فراتر از حوزه معماری نهاده و با کمک دیگر علوم و تلفیق منطقی حوزه های مختلف علوم همه جانبه مینگرد. دلیل انتخاب برج بلند مرتبه در این تحقیق، اهمیت اقتصادی و اجتماعی وسیع این بناها و ضرورت پایداری آنها در مقابل نیروهای جانبی و بالاخص آثار زلزله های مخرب ایران است. نیروهای حائض اهمیت در پایداری سازه ای یک ساختمان بلند مرتبه، نیروهای جانبی باد و زلزله هستند که علت تخریب سازه های بلند می توانند باشند. از آنجا زلزله خیزی کشور ما از آثار تخریبی بالایی برخوردار است، رسیدن به ساختارهایی که در مقابل نیروهای مخرب جانبی بتوانند پایداری بیشتری داشته باشند، از اهداف معماران و مهندسین طراح سازه بلند باشد. لذا با این هدف میتوان الگوی ساختار طبیعی که به خوبی پایداری در برابر عوامل مخرب در طول تاریخ ملاک طراحی دانست. در این پژوهش با روش بررسی و تحلیل اسنادی ساختارهای طبیعی و الگوهای برگرفته از سازه طبیع پایدار لرزهای برای طراحی برجها معرفی گردیده است. مضافا اهداف فرعی تحقیق؛ تبیین معیارهای بهینه سازی فرم سازه های بلند مرتبه به عنوان بناهای شاخص و مهم ملی در ایران بوده است.

الگوی بایونیک، سازه بهینه، مقاومت لرزه ای، برج پایدار، طراحی معماری