محمد حسن حائری - دانشیار دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
اکرم خلیل آبادی - کارشناسی ارشد فقه و حقوق، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

بحث در مورد تطفیف و زوایای آن از جمله مباحثی است که در فقه و به تبع آن در حقوق ما آنچنان که شایسته است به آن نپرداخته اند. آنچه مسلم است، تطفیف امری حرام است؛ اما معاملاتی که در آن تطفیف صورت می گیرد بنا بر عمومات و اطلاقات اصل صحت صحیح و الزام آور هستند. در این مقاله بحث در مورد مسئولیت مدنی فرد «مطفف» است. به این معنا که آیا می توان بر اساس قواعد فقهی و بخصوص قاعده «لاضرر» و نظر خاص حضرت امام(ره) در این خصوص و یا قانون، برای تطفیف کنندگان در قرارداها مسئولیت مدنی قائل شد؟ به عبارت دیگر آیا در معاملات تطفیفی برای فرد تطفیف کننده ضمان مدنی هم وجود دارد یا خیر؟ یعنی فرد تطفیف کننده موظف است ضرر ایجاد کرده را جبران کند یا خیر؟ بر اساس قاعده فقهی «لاضرر» و عمومات و مطلقات قاعده تطفیف »«طفف» دارای مسئولیت مدنی و مسئول جبران خسارت ایجاد شده است.

تطفیف، لاضرر، غرور، تسبیب، مسوولیت مدنی