اکرم خلیل آبادی - کارشناسی ارشد فقه و حقوق، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
محمد حسن حائری - دانشیار دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

یکی از رذایل اخلاقی که امروزه گریبان گیر جوامع بشری است تطفیف می باشد.این موضوع در مناصب و مشاغل مختلف می تواند واقع شود. تطفیفعلاوه بر محاذیر اخلاقی، موجد بسیاری از معضل های اقتصادی و اجتماعی در روابط بین افراد جامعه است. تطفیف در لغت به معنای نقص و کم کردناست، نقص و کم کردنی که همراه با ظلم و خیانت و خدعه باشد. تطفیف در اصطلاح فقها به معنای نقص در پیمانه و وزن یا ذرع(متر) و مدتاست. اما آنچه مشهود است، این پدیده دارای مصادیق بسیار است و صرفا اختصاص به بیع و پیمانه ندارد، بلکه شامل هر نوع کم کاری و کم گذاشتن در خدمات و مشاغل گوناگون می شود. به عبارت دیگر در تعهد به انجام هر عملی که اجرتی برای آن در نظر گرفته شده است، ممکن است واقع شود. از آنجا که صحت یا فساد معاملات تطفیفی پایه و اساس مباحث فقهی تطفیف را تشکیل می دهد برآن شدیم تا در این مقاله به طور مفصل و از دیدگاه فقها مورد بررسی قرار دهیم.در این باب به بررسی این موضوع می پردازیم که آیا معاملات تطفیفی صحیح است یا فاسد ؟مبنای صحت یا فساد این معاملات چیست؟

تطفیف، صحت، فساد، ربا، عقود