حوریه احدی - استادیار پژوهشکده زبان شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

از آنجاکه در داخل کشور مطالعات اندکی در حوزه زبان­شناسی بالینی انجام شده است، معرفی و گسترش این حوزه، نه تنها می­تواند راهگشای خوبی در بررسی اختلال­های گفتار و زبان باشد، بلکه می­تواند مبنایی برای بررسی فرضیه­ها و نظریه­های زبان­شناسی نیز باشد. در پژوهش حاضر برای نشان دادن و تبیین رویکرد دوسویه پژوهش در زبان­شناسی بالینی، ویژگی­های کاربردشناسی و نحوی شش کودک مبتلا به آسیب ویژه زبانی بررسی شد. در این پژوهش علاوه بر استفاده از زبان­شناسی برای تشخیص ویژگی­های این افراد، از داده­های بالینی به­دست آمده برای تبیین  یک نظریه زبانی استفاده گردید. ابتدا آزمون آسیب ویژه زبانی، آزمون رشد زبان و نمونه گفتاری از ۶ کودک مبتلا به آسیب ویژه زبانی و ۶ کودک همتای زبانی و ۶ کودک همتای سنی گرفته شد. همه کودکان شرکت کننده دوزبانه فارسی-آذری بودند. سپس از داده­های به­دست آمده هم برای نشان دادن مشخصه­های زبانی این کودکان و هم بررسی نظریه زبانی استفاده گردید. بررسی ویژگی­های  تصریفی و ارجاعی در کودکان مبتلا و مقایسه آنها با کودکان هنجار نشان داد که کودکان مبتلا از نظر دستوری (تکواژهای تصریف زمانی) نسبت به همتایان زبانی نیز ضعیف هستند اما در ویژگی­های کاربردشناسی (ارجاعی) تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهد نشد. درضمن وجود آسیب دستوری و صحت کاربردشناختی در کودکان مبتلا به آسیب ویژه زبانی تاییدی بر حوزه­ای بودن زبان است و نشان می­دهد استفاده زبان­شناسی در بررسی اختلال­ها و از داده­های زبانی در بررسی فرضیه­ها و نظریه­های زبان­شناختی بسیار موثر و نتیجه بخش است.

زبان شناسی بالینی, تصریف, کاربردشناسی, ارجاع, حوزه ای بودن زبان