یحیی مدرسی - هیات علمی پژوهشگاه
معصومه حاجی زاده - زنشناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

هدف از این پژوهش توصیف ساختمان نقشی متون تالیفی و ترجمه ای تخصصی رشته پزشکی به منظور یافتن ارتباطی میان آن هاست. سوال های اصلی در این پژوهش عبارت اند از: ۱. چگونگی کمیت و کیفیت فرایند های شش گانه هلیدی در متون تالیفی و ترجمه ای حوزه پزشکی و ۲. تاثیر تفاوت توزیع فرایند ها در فهم پذیری متون این گونه علمی زبان فارسی. به این منظور، ۲۰۰۰ بند از چهار کتاب ترجمه ای با ۲۰۰۰ بند از چهار کتاب تالیفی پزشکی انتخاب و مقایسه شدند. الگوی استفاده شده در این پژوهش، فرانقش تجربی و شش فرایند مادی، رابطه ای، ذهنی، وجودی، بیانی، و رفتاری موجود در آن است. پس از انتخاب بندها، به صورت تصادفی، فرایندهای به کاررفته در آن ها شناسایی و سپس توصیف و تحلیل آماری شدند. تفاوت در درک پذیری متون ترجمه ای و تالیفی طی یک نگرش سنجی انجام شد. در این نظرسنجی مشخص شد که ۳/۷۹ درصد دانشجویان کارشناسی در درک مفاهیم متون ترجمه شده مشکل دارند. داده ها نشان دادند که، در برخی از بازه های زمانی، رابطه نزدیکی بین فرایند های متون تالیفی با ترجمه ای برقرار است، اما شواهدی دال بر تاثیرگذاری متون ترجمه بر تالیف یا، به رعکس، به لحاظ توزیع فرایند ها مشاهده نشد. هرچند شاهد تاثیر پذیری نسبی مترجم از ساختار نقشی متن مبدا بودیم.

فرانقش تجربی, فرایند , گونه علمی, دستور نقش گرای هلیدی