محمد کاظم نائینی

شاخص، معیاری است برای ارزیابی، ارزشیابی، سنجش و اندازه­ گیری متغیرهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و وسیله­ ای است برای تعیین کیفیت کالاهای تولیدی و خدمات، مقایسه و درجه ­بندی اشیاء، فرایندها، بنگاه ها و سازمان­های دولتی و خصوصی، رتبه­ بندی شهرها، کشورها دانشگاه­ ها و دستگاه ­های اجرایی و نظایر آن. شاخص رکن پنجم از فرایند برنامه ریزی است. هر برنامه که جزء لاینفک مدیریت است پنج رکن اساسی دارد (هدف، روش، وسیله، نظام و معیارهای ارزشیابی) و شاخص، رکن پنجم در هر مرحله تعیین می­ کند که به سمت هدف هستیم و یا به سمت هدر؟ در این مقاله پس از تعریف شاخص، نوع و شیوه ­های شاخص سازی مبانی نظری و ریاضی آن ها و نمونه هایی از شاخص ­های تعریف شده بین­ المللی موردبحث و بررسی و نقد قرار می­گیرد سپس به شرح شاخص­های آماری به عنوان پایه و اساس شاخص سازی و معرفی شاخص­های اقتصادی، اجتماعی، آموزشی، سیاسی و فرهنگی و مبانی نظری و چگونگی محاسبه آن ها پرداخته می شود

Index, Economic Indicators, Pointer, Statistics, Random Variables, شاخص, نشانگر, آماره, پارامتر, متغیر تصادفی.