یونس اکبری - دکتری جامعه شناسی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی
محمدحسین بوچانی - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، مدرس گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی (واحد تهران جنوب)، و رئیس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران
سراج الدین محمودیانی - استادیار جمعیت شناسی، بخش جامعه شناسی و برنامه ریزی اجتماعی، دانشگاه شیراز

تحقیق حاضر با استفاده از روش کیفی به مطالعه دلایل مهاجرت و مسائل اجتماعی مهاجران ساکن محله خلیج فارس شمالی شهر تهران پرداخته است. حجم نمونه در این تحقیق ۲۳ نفر از مهاجران ساکن محله خلیج فارس شمالی است که بر مبنای نمونه­گیری نظری انتخاب شدند. مصاحبه­ها در زمستان ۱۳۹۸ و بهار ۱۳۹۹ انجام و با استفاده از تحلیل محتوای عرفی تحلیل شدند. یافته­ها نشان داد که احساس عدم امنیت در محله، شلوغی، وضعیت نامناسب بهداشتی محله و وضعیت نامطلوب حمل و نقل عمومی، از مهمترین مسائل اجتماعی فعلی مهاجران منطقه مورد مطالعه است. برای مهاجران، بیکاری در مبدا شرط لازم، و وجود آشنایان در مقصد، شرط کافی مهاجرت به شهر تهران، و به دست آوردن شغل نیز مهمترین نتیجه مهاجرت بوده است. با این حال، اقامت بلند­مدت و کوتاه­مدت در مقصد، تمایزاتی نگرشی در ذهنیت مهاجران نسبت به اقامت در مقصد یا بازگشت به مبدا ایجاد کرده است. به نظر می­رسد سیاست تمرکزگرای توسعه، نه تنها سبب فقر هر چه بیشتر ساکنان فرودست استان های حاشیه­ای کشور می­شود، بلکه در درازمدت باعث بروز مسائل و انحرافات اجتماعی در مناطق و محله­های فرودست­نشین و حاشیه­ای تهران نیز خواهد شد.

مهاجرت, مسائل اجتماعی و جمعیتی, محله خلیج فارس شمالی, مطالعه کیفی