تورج مهدی زاده - گروه بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
ندا مقدم - گروه بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

امروزه محققان مواد غذایی در حال تلاش برای یافتن جایگزین مناسب و کم خطر برای نگهدارنده های شیمیایی هستند و تا حدی نیزبه این مهم دست یافته اند. نانوامولسیون اسانس ها امروزه به عنوان یکی از مواد ضدمیکروبی و آنتی اکسیدانتی در مواد غذایی موردتحقیق و آزمایش قرارگرفته اند. هدف اصلی از انجام این تحقیق تهیه نانوامولسیون اسانس رازیانه به روش اولتراسونیکاسیون و تعیینخواص آنتی اکسیدانتی و ضدمیکروبی آن در مقایسه با اسانس خالص می باشد. برای این منظور اسانس گیاه رازیانه را با استفاده ازدستگاه کلونجر استخراج کرده و پس از جداسازی آب، اسانس با امولسیفایر تووین ۸۰ مخلوط شده سپس با استفاده از دستگاهاولتراسونیکاتور در مدت زمان ۱۵ دقیقه نانوامولسیون اسانس رازیانه حاصل شد. خواص ضدمیکروبی با استفاده از روش پخش در آگار وتعیین حداقل غلظت ممانعت و کشندگی، خواص آنتیاکسیدانتی با استفاده از روش , DPPH فنل کل به روش فولین سیکالتو وهمچنین میزان پایداری نانوامولسیون اسانس با استفاده از دستگاه آنالیزور ذرات نانو (DLS) مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز شیمیاییاسانس با استفاده از دستگاه GC-MS انجام شد. نتایج نشان داد که ترکیبات عمده در اسانس رازیانه شامل P-CYMENE می باشد.میزان فنل تام اسانس رازیانه برابر با ۱۱/۲۶ میلیگرم به ازای هر گرم گالیک اسید بود. قدرت آنتی اکسیدانتی نانوامولسیون اسانس از اسانس به طور معنی داری بیشتر نبود (p≥ ۰/۰۵). نتایج ضدمیکروبی نیز نشان داد که نانوامولسیون اسانس نسبت به اسانس دارایخواص ضدمیکروبی بیشتری بر روی باکتری های مورد آزمایش دارد.آزمایش DLS نیز مبین این بود که اگرچه قطر ذرات نانوامولسیوندر روزهای اول مورد انتظار ما بود اما با گذشت زمان و نگهداری در دمای اتاق، اندازه ذرات نانوامولسیون روزهای اول تا روز ۳۰ امافزایش یافت. نتایج این پژوهش بیانگر این بود که با تحقیقات و بررسی های سایر جنبه های مورد استفاده نانوامولسیون اسانس رازیانه رامیتوان از این ماده در صنایع غذایی و دارویی بهره لازم را برد.

رازیانه، ضدباکتریایی، آنتیاکسیدانی، خواص فیزیکی، نانوامولسیون