سعید جبارزاده کنگرلویی - دانشیار، گروه حسابداری، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
عزیزاله مرادی - کارشناسی ارشد، حسابداری، واحد صفادشت، دانشگاه آزاد اسلامی، صفادشت، ایران
لیلا کنگری - دکتری، گروه حسابداری، واحد ایلخچی، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلخچی، ایران

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر جهت گیری اخلاقی، تهدید استقلال شخصی و شدت اخلاقی بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی حسابرسان است. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی، توصیفی و پیمایشی می باشد که یک طرح نیمه آزمایشی با دو سناریو است. جامعه آماری شامل حسابرسان ارشد و مدیران حسابرسی شرکت های حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی و سازمان حسابرسی کشور هستند که تا پایان شش ماه اول سال ۱۳۹۸ مشغول به فعالیت بوده اند، و نمونه آماری نیز ۱۳۱ تن از حسابرسان ارشد و مدیران حسابرسی می باشند که با روش در دسترس انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرهای تحقیق از پرسشنامه استفاده شد که روایی و پایایی آن ها مورد تایید قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که جهت گیری اخلاقی و تهدید استقلال شخصی بر فرآیندهای تصمیم گیری اخلاقی حسابرسان تاثیر دارند، ولی شدت اخلاقی بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی تاثیر ندارد. در تبیین این یافته می توان گفت که حسابرسان با جهت گیری خاص اخلاقی آگاهی زیادی از محتوای اخلاقی حسابرسی دارند و بنابراین فرآیند تصمیم گیری اخلاقی خود را همواره تقویت می کنند. این نوع جهت گیری اخلاقی برای حسابرسان بسیار سودمند است، زیرا بر اساس قوانین حرفه ای خود عمل می کنند. همچنین نتایج حاکی از تاثیر معنی دار تهدید استقلال شخصی بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی حسابرسان است. بنابراین، بالا بودن تهدید استقلال منافع شخصی منجر به افزایش حساسیت اخلاقی حسابرسان می شود که از فرآیندهای تصمیم گیری اخلاقی حسابرسان است. علاوه بر آن، یافته های تحقیق حاکی از معنی دار نبودن تاثیر شدت اخلاقی بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی می باشد.

تصمیم گیری اخلاقی, تهدید استقلال شخصی, حسابرسان, اخلاق حسابداری