کمال الدین طباطبایی - Jondi Shapour University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran
رامتین رضایی کلانتری - Jondi Shapour University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran
امیر سالاری - Jondi Shapour University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran
فرهاد سلطانی - Jondi Shapour University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran
نوذر نساجیان - Jondi Shapour University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran
مریم السادات حسینی - Jondi Shapour University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran
علیرضا طباطبایی - Jondi Shapour University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran

مقدمه: واکنش استرس ایجاد شده در عمل جراحی موجب ارسال پیام هایی ازمحل جراحی به سیستم عصبی مرکزی و محور هیپوتالاموس و هیپوفیز و ارسال امواج وابران سیستم اتونوم به کبد و مدولای آدرنال می شود که منجر به عوارض جانبی مختلف ناشی از افزایش یا کاهش فعالیت غدد داخلی می گردد. استفاده از بیهوشی اسپاینال با بی حس کننده‎‎های موضعی می تواند نقش بارزی در مهار این عوارض داشته باشد.  از این رو مطالعه اخیر با هدف بررسی تاثیر استفاده از روش بیهوشی عمومی به همراه بی حسی نخاعی بر بیماران دیابتیک حین عمل جراحی بای پس عروق کرونر انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی یکسو کور بوده که بر روی بیماران انتخاب شده جهت عمل جراحی بای پس عروق کرونر انجام شد. نمونه گیری به صورت تصادفی انجام و بیماران به دو گروه شاهد (تحت بیهوشی عمومی) و مورد (تحت بیهوشی ترکیب دو روش عمومی و اسپاینال) تقسیم شدند. میزان قند خون و میزان انسولین مورد نیاز قبل، حین و پس از عمل سنجیده شد. همچنین میزان داروهای مورد نیاز در دوگروه مورد و شاهد بررسی شد. در نهایت داده ها توسط آزمون های تی مستقل و تحلیل واریانس یک طرفه ارزیابی شدند. یافته ها: میانگین قند خون اندازه گیری شده در گروه مورد قبل از عمل (۲۲۹.۷۵)، حین عمل (۱۷۸.۴۱) و بعد از عمل (۱۸۵.۰۸۳) بیشتر از گروه شاهد (به ترتیب: ۱۵۲.۱۷، ۱۳۱.۲۰، ۱۴۳.۲۹) بود. میانگین انسولین مصرف شده نیز در این سه بازه زمانی در گروه مورد (۱۱۳.۵۸) بیشتر از شاهد (۷۰.۵۸) بود. اما نسبت افزایش انسولین مورد نیاز حین عمل در گروه مورد کمتر از شاهد بود. در میزان آتروپین مصرفی (شاهد: ۰.۵۰ مورد: ۰.۱۴۵) و ایندرال (شاهد: ۰.۲۹۱، مورد:۰.۳۳۳) برای دو گروه تفاوت معنی داری مشاهده نشد، در حالیکه اختلاف نور اپی نفرین (شاهد: ۶.۹۱، مورد: ۰.۰) و تری نیتروگلیسیرین (شاهد: ۲.۰۰، مورد: ۷.۰۸) مصرف شده در دو گروه کاملا معنی دار بود (۰.۰۰>P). نتیجه گیری: بی حسی نخاعی به همراه بیهوشی عمومی می تواند با کنترل قند خون بیماران دیابتی و کاهش نیاز به مصرف انسولین در آنها، همینطور کنترل فشار خون و ضربان قلب در بهبود کیفیت بیهوشی، بهبود نتیجه عمل جراحی بی دردی وکیفیت زندگی بیماران دیابتی تحت عمل جراحی بایپس عروق کرونر نقش مهمی داشته باشد.

Blood Sugar, Diabetic Patients, Coronary Artery Bypass Graft, General, قندخون, بیماران دیابتیک, بای پس عروق کرونر, بیهوشی جنرال, اسپاینال