احمد ابراهیمی تودرواری - فارغ‎التحصیل کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان
فاختک طلیعی - استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشگاه گنبدکاووس
امیر ذولفقاری - استادیار گروه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر کیتوزان و اسیدسالیسیلیک بر پاسخ گیاه برنج در برابر قارچ Fusarium fujikuroi، عامل بیماری پوسیدگی ریشه و طوقهانجام شد. به این منظور تاثیر غلظت‎های ۲۰۰ و ۴۰۰ پی‎پی‎ام کیتوزان و اسیدسالیسیلیک بر رشد میسلیومی بیمارگر ارزیابی گردید. همچنین صفات زراعی ومیزان فعالیت دو آنزیم کاتالاز و پراکسیداز در زمان های صفر، ۲۴، ۴۸، ۹۶، ۱۴۴ و ۲۸۸ ساعت پس از مایه‎زنی با بیمارگر در رقم حساس طارم مطالعه شد. نتایج نشان داد غلظت ۴۰۰ پی‎پی‎اماسیدسالیسیلیک و کیتوزان به ترتیب با ۵۷/۳۵ و ۲۹/۲۵ درصد، بیشترین بازدارندگی از رشد میسلیومی قارچ را نشان دادند. هر دو تیمار شدت علائم بیماری را به طور معنی‎داری نسبت به شاهد کاهش دادند. کمترین مقدار شدت بیماری (به‎ترتیب ۸/۳۷ و ۷/۴۱ درصد) در غلظت‎های ۲۰۰ پی‎پی‎اماسیدسالیسیلیک و ۴۰۰ پی‎پی‎امکیتوزان مشاهده شد. همچنین این دو تیمار، ارتفاع گیاه، طول و حجم ریشه را نسبت به شاهد به طور معنی‎داری (p <۰.۰۵) افزایش دادند. بیشترین مقدار فعالیت آنزیم پراکسیداز در دو تیمار ۲۰۰پی‎پی‎ام اسیدسالیسیلیک و ۴۰۰ پی‎پی‎امکیتوزان  در زمان  ۹۶ ساعت پس از مایه‎زنی اندازه‎گیری شد. کمترین میزان فعالیت آنزیم کاتالاز، ۴۸ ساعت پس از آلودگی در غلظت‎های ۲۰۰ پی‎پی‎اماسیدسالیسیلیک و ۴۰۰پی‎پی‎ام کیتوزان مشاهده گردید. براساس نتایج این تحقیق، دو ترکیب اسیدسالیسیلیک و کیتوزان میتوانند نقش موثری در الﻘای مﻘاومت و کاهش شدت بیماری ناشی از این بیمارگر داشته باشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر کیتوزان و اسیدسالیسیلیک بر پاسخ گیاه برنج در برابر قارچ Fusarium fujikuroi، عامل بیماری پوسیدگی ریشه و طوقهانجام شد. به این منظور تاثیر غلظت‎های ۲۰۰ و ۴۰۰ پی‎پی‎ام کیتوزان و اسیدسالیسیلیک بر رشد میسلیومی بیمارگر ارزیابی گردید. همچنین صفات زراعی ومیزان فعالیت دو آنزیم کاتالاز و پراکسیداز در زمان های صفر، ۲۴، ۴۸، ۹۶، ۱۴۴ و ۲۸۸ ساعت پس از مایه‎زنی با بیمارگر در رقم حساس طارم مطالعه شد. نتایج نشان داد غلظت ۴۰۰ پی‎پی‎اماسیدسالیسیلیک و کیتوزان به ترتیب با ۵۷/۳۵ و ۲۹/۲۵ درصد، بیشترین بازدارندگی از رشد میسلیومی قارچ را نشان دادند. هر دو تیمار شدت علائم بیماری را به طور معنی‎داری نسبت به شاهد کاهش دادند. کمترین مقدار شدت بیماری (به‎ترتیب ۸/۳۷ و ۷/۴۱ درصد) در غلظت‎های ۲۰۰ پی‎پی‎اماسیدسالیسیلیک و ۴۰۰ پی‎پی‎امکیتوزان مشاهده شد. همچنین این دو تیمار، ارتفاع گیاه، طول و حجم ریشه را نسبت به شاهد به طور معنی‎داری (p <۰.۰۵) افزایش دادند. بیشترین مقدار فعالیت آنزیم پراکسیداز در دو تیمار ۲۰۰پی‎پی‎ام اسیدسالیسیلیک و ۴۰۰ پی‎پی‎امکیتوزان  در زمان  ۹۶ ساعت پس از مایه‎زنی اندازه‎گیری شد. کمترین میزان فعالیت آنزیم کاتالاز، ۴۸ ساعت پس از آلودگی در غلظت‎های ۲۰۰ پی‎پی‎اماسیدسالیسیلیک و ۴۰۰پی‎پی‎ام کیتوزان مشاهده گردید. براساس نتایج این تحقیق، دو ترکیب اسیدسالیسیلیک و کیتوزان میتوانند نقش موثری در الﻘای مﻘاومت و کاهش شدت بیماری ناشی از این بیمارگر داشته باشند. واژه‎های کلیدی: القای مقاومت، باکانه، سنجش آنزیمی، Fusarium fujikuroi  

القای مقاومت, باکانه, سنجش آنزیمی, Fusarium fujikuroi