بهرام ناصری - گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
عاطفه مرتضوی ملکشاه - گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
جبرائیل رزمجو - گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
قدیر نوری قنبلانی - گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
احسان برزویی - گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
شروین برزین - گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

شته ی مومی کلم Brevicoryne brassicae L.، یکی از آفات مهم کلزا در ایران و برخی کشورهای جهان است. در این پژوهش، پارامترهای رشد جمعیت این شته با روش جدول زندگی دوجنسی روی ارقام مختلف کلزا (Opera، SLM۰۴۶، RGS۰۰۰، Okapi، Delgan، Licord، H۱۹ و Modena) در دمای ۱±۲۵ سلسیوس، رطوبت نسبی ۵± ۶۵ درصد و دورهی نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی بررسی شد. بر اساس نتایج به دست آمده، نرخ خالص تولیدمثل (R۰) از ۱۱/۱±۴۸/۷ تا ۲۴/۴±۹۵/۲۶ نتاج در هر نسل روی هشت رقم کلزا متغیر بود؛ کمترین مقدار این پارامتر روی ارقام H۱۹ و Okapi و بیشترین آن روی ارقام Modena، Opera، SLM۰۴۶، Delgan و Licord به دست آمد. کمترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) مربوط به حشراتی بود که از ارقام Okapi و RGS۰۰۰ (به ترتیب ۰۰۱/۰±۱۷۶/۰ و ۰۰۲/۰±۲۰۹/۰ بر روز) تغذیه کرده بودند. با این حال، بیشترین مقدار rm مربوط به حشرات پرورش یافته روی ارقام Modena، Opera، Delgan و SLM۰۴۶ بود. نتایج نشان داد که Okapi و RGS۰۰۰ به عنوان ارقام مقاوم و Modena، Opera، Delgan و SLM۰۴۶ به عنوان ارقام حساس به شته B. brassicae می باشند.

شته مومی کلم, زیست شناسی, رقم کلزا