سیامک روشندل - عضو هیات علمی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری

چرخه زندگی و اهمیت اقتصادی سر­شاخه­خوار هلو در سال­های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۱ و ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷ در باغ­های بادام شهرستان سامان استان چهارمحال و بختیاری بررسی شد. بازدیدهای هفتگی از ابتدای فصل رشد با بازدید از باغ­های بادام آغاز و شاخه و میوه­های آلوده جهت جداسازی و پرورش مراحل مختلف رشدی آفت به آزمایشگاه منتقل شد. ردیابی تغییرات جمعیت آفت نیز با نصب تله­های فرمونی در باغ های بادام صورت گرفت. نتایج نشان داد آفت زمستان را به شکل لاروهای ریز سن اول و دوم درون سر­شاخه­های درختان میزبان سپری می نماید. لاروهای آفت با شروع فصل رشد ضمن تغذیه از سر­شاخه و جوانه­ها سبب خشکیدگی آن­ها می­شوند. از اواسط خرداد با بزرگ شدن میوه ها لاروها وارد میوه­های نارس زردآلو، هلو و بادام شده و موجب ریزش آنها می­شود. میانگین آلودگی چغاله بادام مامائی در سال­های ۱۳۷۹ و۱۳۸۰ به ترتیب ۹۵/۲ و ۴۷/۱ درصد تعیین ودر سال ۱۳۸۰ میزان آلودگی مغز بادام سفید در باغ­های به شدت آلوده تا ۱۸ درصد محاسبه شد. در همه ی سال­های تحقیق تعداد میوه و سرشاخه آلوده درختان هلو بیشتر از بادام بود. میزان آلودگی درختان بادام و هلو در جهت­های غرب و جنوب تاج، به میزان معنی­داری بیشتر از جهت­های شمال و شرق بود. در شرایط آزمایشگاه با دمای ۲±۲۵ درجه سلسیوس و رطوبت نسبی۱۰­۵۰± درصد و دوره روشنایی ۸ :۱۶ ساعت، طول دوره جنینی آفت ۶-۵، لاروی ۱۶-۱۲ و شفیرگی ۱۲-۷ روز تعیین شد. آفت در شرایط آب و هوایی ناحیه سامان۳ نسل در سال دارد.اوج پرواز شب­پره­های نسل اول، دوم و سوم به ترتیب اواخر اردیبهشت، هفته دوم تیر و  هفته آخر شهریور به دست آمد

بادام, سر شاخه خوار هلو, خسارت اقتصادی, زیست شناسی